زهرا جاه بین

فضای سایبر به اقتضای ویژگی های بی همتایی که دارد نه تنها از گزند مجرمان مصون نمانده است، بلکه افرادی که پیشتر منحرف نبوده اند را به ارتکاب رفتارِ  مجرمانه به طمع انداخته است و مجموعه چالش هایی را برای مراجع قضایی و انتظامی که سعی در کنترل این پدیده دارند ایجاد کرده است. از این رو، کشف ماهیت و روند رشد این گونه جرائم و بررسی دلایل و پیامدهای آن ها ضروری به نظر می رسد . تحقیق حاضر در راستای نیل به هدف اصلی پژوهش، شناسایی عوامل موثر بر ارتکاب جرم در فضای مجازی ، با استفاده از روش کیفی از نوع تحلیل محتوای کیفی صورت گرفته است . جامعه آماری این پژوهش را پرونده های زندانی دار جرائم سایبری در اجرای احکام دادسرای جرائم رایانه ای تهران تشکیل می دهند که در بازه زمانی خرداد 1396، هفتاد و چهار  پرونده بود که 18 پرونده  به روش نمونه گیری با حداکثر تنوع انتخاب شد. بر اساس نتایج این مطالعه ، علل ارتکاب جرم در فضای مجازی در 5 تم اصلی (عوامل فردی و شخصیتی بزهکار ، عوامل فردی و شخصیتی بزه دیده ، عوامل اقتصادی ، عوامل اجتماعی ، عوامل مذهبی و اعتقادی) قابل طبقه بندی بود.

محیط مجازی، محیطی همه گیر است که از منظر جرم زایی و ناهنجاری، انباشتی از تجربه های منفی محلی را داخل ظرف جهانی خود جای می دهد. مسائل فضای ارتباطی جدید در هر سطحی تابعی از فرامتغیرهای اساسی فضای مجازی هستند. « فرامتغیر » ، عاملی است که همه چیز را تحت تأثیر قرار می دهد. مسائل اجتماعی این فضای جدید نیز از این تأثیرات مستثنا نیست. فرا متغیرهایی همچون « هایپرتکست بودن »، « فراگیری »، « قابلیت دسترسی آسان » ، « گمنامی »، « تعاملی بودن »، « دیجیتالی بودن »، « واقعیت مجازی بودن امور در فضای مجازی » ، « چند رسانه ای بودن » و « ایمن بودن » از جمله فرامتغیرهای این فضا هستند که زندگی در جهان دوم را و همچنین زندگی دوفضایی امروزه را تحت تأثیر قرار می دهند. هدف اصلی این مقاله مطالعه رابطه بین متغیرهای مهم فضای مجازی و جرائم سایبری است به منظور ارزیابی این رابطه، یک مدل با 9 متغیر ارائه شده و پرسشنامه آنلاین در میان 400 کاربر اینترنت به ویژه کاربران پیام رسان ارتباطی تلفن هوشمند ( تلگرام ) قرار گرفته است . به منظور برآورد رابطه از نرم افزار لیزرل استفاده شده است.

مقاله حاضر به بررسی تأثیرپاسخگویی عمومی بر اعتماد  شهروندان تهرانی به عملکرد روابط عمومی قوه قضائیه می پردازد . حجم نمونه 400 نفر از شهروندان بالای 20 سال ساکن مناطق  1 ، 6 ، 9 ، 14، 20 تهران بود که تا سال 1391 حداقل یک بار تجربه مراجعه به قوه قضاییه داشتند که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند . این تحقیق به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه که در قالب مقیاس لیکرت سازماندهی شده ،انجام پذیرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spssاستفاده گردید. نتایج کلی تحقیق در قالب تجزیه رگرسیونی  نشان داد که عمده ترین متغیر های تأثیر گذار بر حسب میزان تأثیر عبارتند از: میزان تکریم شهروندان با وزن بتای (0.27)؛ میزان شفافیت در اطلاع رسانی سازمان های دولتی با وزن بتای (0.17)؛  میزان انتقادپذیری دولت با وزن بتای (0.19 )، سن با وزن بتای(0.11- )؛ پایگاه اقتصادی اجتماعی با وزن بتای (0.09-) در کل میزان ضریب همبستگی تصحیح شده برابر0.45 می باشد .