زهرا کشفی

سنجش از دیدگاه علوم رسمی نیازمند تعریف مجموعه ای ریاضی از معیارها، روش هایی برای عددی سازی آن ها و مقایسه است. از طرف دیگر، فضای مجازی مجموعه ای از اطلاعات است که برخلاف عقیده تحمیل شده از غرب، نه آزاد است و نه دسترسی آزاد به آن وجود دارد؛ چرا که اگر از اینترنت تاریک گذشته و بحث را در فضای رسمی آن محدود نمود، دسترسی به اطلاعات آن در کنترل نظام سلطه است. در این میان، روش های رسمی که برای اندازه گیری سایت های دینی استفاده می شود، همان هایی است که برای سایت های دیگر در نظر گرفته شده، مانند شمارش تعداد مراجعه به سایت ها، میزان پست های ارسال شده، میزان ایمیل های رد و بدل شده و میزان کلمات مذهبی جستجو شده که این موارد از دیدگاه علوم رسمی غربی است؛ در حالی که در دین اسلام و منبع اصیل آن- قرآن کریم- مجموعه های اندازه گیری از نوع دیگری است؛ هم چنان که معیارهای رسمی سنجش در فضای مجازی نمی تواند درجه ایمان به غیب یک فرد را اندازه بگیرد. بر این اساس- در پژوهش حاضر- تلاش شده روش های مرسوم اندازه گیری در فضای مجازی تبیین و نشان داده شود که مبانی اعتقادی و دینی با معیارهای مادی، نامعین و غیر قابل اندازه گیری است؛ هم چنین، روش هایی برای تخمین درجه اعتقادی افراد از دیدگاه اسلامی پیشنهاد شده است.