سعید سالاری مقدم

مقدمه: اختلالات اضطرابی بیشترین فراوانی را در سطح جامعه دارند، ابزارهای مختلفی برای سنجش و اندازه گیری اضطراب ساخته شده است که بیشتر بر پایه ی علائم آن می باشد اما ابزاری برای اندازه گیری کنترل اضطراب در ایران وجود ندارد به همین دلیل هدف این تحقیق اعتباریابی و پایایی سنجی پرسشنامه کنترل اضطراب در ایران بود. روش : بدین منظور طی یک پژوهش تحلیلی – مقطعی 250 نفر از دانشجویان موسسه امام خمینی از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب و پرسشنامه اضطراب بک، مقیاس افسردگی ، اضطراب و استرس و پرسشنامه کنترل اضطراب را تکمیل کردند. به منظور تعیین اعتبار سازه از روش تحلیل عاملی اکتشافی، برای تعیین همسانی درونی از ضرایب آلفای کرونباخ و برای ارزیابی اعتبار همگرا و واگرا، از ضرایب همبستگی پرسشنامه کنترل اضطراب با پرسشنامه ی اضطراب بک و مقیاس افسردگی ، اضطراب و استرس استفاده شد. یافته ها : مقدار پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 89/0 بدست آمد. به منظور بررسی اعتبار همگرا و واگرای این پرسشنامه از پرسشنامه اضطراب بک و مقیاس اضطراب، افسردگی و استرس استفاده شد که نتایج مطالعه نشان دهنده اعتبار مناسب پرسشنامه کنترل اضطراب می باشد. در نهایت چهار عامل با استفاده از تحلیل عاملی استخراج شد که 11/46 درصد نمرات پرسشنامه را تبیین می کرد. نتیجه گیری : با در نظر گرفتن مقدار پایایی و اعتبار این پرسشنامه به نظر می رسد این ابزار جهت سنجش بالینی مناسب باشد.

هدف این پژوهش، ساخت پرسش نامه انسان کامل، بر اساس الگوی انسان کامل، در منابع اسلامی بود. روش تحقیق، به دو شیوه توصیفی و پیمایشی بود. برای سنجش روایی محتوایی این پرسش نامه، در دو مرحله ابتدا از شاخص روایی محتوا (CVI)، برای بررسی مؤلفه ها و خرده مؤلفه ها و نسبت روایی محتوا(CVR)، برای بررسی گویه ها مطابق با نظر کارشناسان متخصص، در امور دینی و روان شناسی استفاده شد. نتیجه بررسی روایی سازه، به شیوه تحلیل عاملی با ارزش ویژه بیش از 3/0، استخراج 6 عامل با بار عاملی بالاتر از 3/0 بود که در مجموع، 425/35 درصد واریانس کل پرسش نامه را تبیین کردند. عوامل به دست آمده عبارت بودند از: عامل اتکا به خدا، قناعت ورزی، خداباوری، خودمهارگری، جامعه گرایی و شجاعت. برای بررسی اعتبار پرسش نامه، ضریب آلفای کرونباخ، در دو مرحله آزمایشی و نهایی به ترتیب، 859/0 و 856/0 و ضریب آلفای عوامل پنج گانه، همگی بالاتر از 642/0 بود. همبستگی بین دونیمه پرسش نامه نیز برابر با 58/0 بود. از این پرسش نامه، می توان در سنجش ویژگی های مثبت و متعالی انسان و پژوهش در حوزه روان شناسی مثبت گرا، همچنین، کار در محیط های تربیتی برای خودشناسی و تشخیص میزان نزدیکی به کمال استفاده کرد.