محمد بیرجندی

امروزه، کارآفرینی عامل کلیدی رشد و توسعه شناخته شده است و از آن به عنوان مفهومی چندبعدی و دارای ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی یاد می شود. کارآفرینی زیست محیطی به مفهوم اقدام کارآفرینانه ای است که به حفظ محیط زیست طبیعی کمک می کند. بررسی پژوهش ها مبین آن است که مشارکت های مردمی ازطریق سازمان های مردم نهاد نقش مهمی در توسعه کارآفرینی برای حفظ زیست محیطی ایفا می کنند.ﻫ ﺪف اصلی اﯾ ﻦ پژوهش، شناسایی مؤلفه های سازمانی اثرگذار برتوسعه کارآفرینی سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه محیط زیست اﯾﺮان بود. روش پژوهش، تحلیلﮐﯿﻔﯽ بود و جمع آوری اطلاعات ازطریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 12نفر از خبرگانی که درحوزه مدیریت سازمان های مردم نهاد و محیط زیست دارای تجربه وتخصص بودند،انجام شد.برای نمونه گیری از روش گلوله برفی ومصاحبه باخبرگان تا مرحله اشباع نظری استفاده شد.با استفاده از روشﮐﺪﮔﺬاری باز و محوری،11 مؤلفه اصلی با زیرمؤلفه های محوری مرتبطﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽﺷﺪندﮐﻪ بر توسعه کارآفرینی سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه محیط زیست اﯾﺮانﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار بودند.ﻋﻮاﻣﻞاصلی اثرگذارﻋﺒﺎرت بودند از:اهداف سازمانی، قابلیت های مدیریتی، فرهنگ سازمانی، زیرساخت های سازمانی، منابع سازمانی، سطح بلوغ فناوری، فرایند سازمانی، ارتباط با شبکه های برون سازمانی، ساختار سازمانی، راهبردهای سازمانی و مدیریت دانش سازمانی. نتایج این پژوهش برای همه سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه محیط زیست قابل کاربرد هستند.

زیست محیطی فائق آیند و از بروز معضلات و مخاطرات زیست محیطی در آینده پیشگیری کنند که در فرایند برنامه ریزی های توسعه قرار گرفته و در تعامل تنگاتنگ و متوازن با سایر بخش ها ملاحظه و اجرا شوند. هدف اصلی این تحقیق شناسایی و تعیین سیاست های اصلی در تدوین و اجرای راهبردهای آموزش محیط زیست کشور است تا با در نظرگرفتن این سیاست ها بتوان برای اصلاح و اثربخشی این نوع آموزش ها و متناسب ساختن آنها با نیازها و شرایط کشور در برنامه ششم توسعه اقدام کرد. در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی- پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری شامل متخصصان و دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در رشته آموزش محیط زیست است که چهل نفر به عنوان نمونه آماری در این تحقیق شرکت کرده اند. ابزارگردآوری داده های تحقیق را پرسشنامه محقق ساخته است. داده های تحقیق با روش های آمار توصیفی شامل جداول فراوانی، درصد و میانگین وزنی و روش های آمار استنباطی شامل آزمون تحلیل واریانس فریدمن و آزمون خی دو تحلیل شدند. نتایج نشان داد که سیاست گذاری و تعیین راهبرد برای بازنگری و اصلاح آموزش های زیست محیطی درکشور ضروری است. در این خصوص، مشکلات اجتماعی و فرهنگی از مهم ترین چالش های آموزش محیط زیست به شمارمی روند. همچنین برای اثربخشی دوره ها و برنامه های آموزش محیط زیست در قبال نیازها و شرایط کشور باید استفاده از فناوری، گنجاندن آموزش محیط زیست در دروس و ساعات برنامه درسی رسمی، برگزاری کارگاه ها، فعالیت های عملی و خارج از کلاس مورد تأکید قرارگیرند. در نهایت برای توسعه پایدار، افزایش مشارکت و مسئولیت پذیری در حفاظت از محیط زیست، ترویج اخلاق محیط زیست در آموزش های رسمی، غیررسمی و همگانی الزامی است.