سعیده تاج الدینی

هدف از پژوهش حاضر اثربخشی آموزش خودتنظیمی تحصیلی بر خودتنظیمی تحصیلی و ذهن آگاهی در دانش آموزان دخترمقطع ابتدایی شهر سیرجان در سال 1397 می باشد.  پژوهش حاضر آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون همراه با گروه کنترل می باشد. در این پژوهش شیوه آموزش خودتنظیمی به عنوان متغیر مستقل و بهبود ذهن آگاهی و ایجاد و یا افزایش خودتنظیمی به عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفته شدند. جامعه آماری این تحقیق شامل تمام دختران دوره ابتدایی شهر سیرجان است که جمعا 2547 نفردر30 مدرسه می باشد. روش نمونه گیری مورد استفاده در این پژوهش، روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای می باشد. ابزارهای پژوهش شامل دو پرسشنامه: پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی(MSLQ) پینتریچ و دی گروت و ذهن آگاهی فرایبورگ (FMI-SF) است. یافته های پژوهش نشان داد آموزش خودتنظیمی با افزایش  ذهن آگاهی و خودتنظیمی تحصیلی در دانش آموزان اثربخشی مثبت دارد. در مولفه خودتنظیمی و ذهن آگاهی بین دو گروه کنترل و آزمایش تفاوت معنی داری وجود دارد که این نشان می دهد آموزش خودتنظیمی بر ذهن آگاهی اثر بخشی مثبت داشته است. پیشنهاد می شود از آموزش خودتنظیمی به منظور افزایش ذهن آگاهی در کلاس های درس استفاده گردد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر سرزندگی تحصیلی، خودتنظیمی تحصیلی و ذهن آگاهی دانش آموزان دبیرستانی بود. روش پژوهش آزﻣﺎیﺸی ﺑﺎ ﻃﺮح پیش آزﻣﻮن-ﭘﺲآزﻣﻮن ﺑا گروهکﻨﺘﺮل بود. جامعه آماری را همه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر «رابر» در استان کرمان تشکیل دادند که از بین آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی، 60 دانش آموز انتخاب شدند و به روش تصادفی ساده در دو گروه 30 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدتهشت جلسه دو ساعتی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی کابات- زین را دریافت کردند و گروه کنترل جریان عادی آموزشی و تحصیلی خود را سپری می کردند. هر دو گروه پرسشنامه های سرزندگی تحصیلی،راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و سیاهه ذهن آگاهی را قبل و بعد از آموزش به عنوان پیش آزمون وپس آزمون تکمیل کردند. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیّری (مانکووا) نشان داد که آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر سرزندگی تحصیلی، خودتنظیمی تحصیلی و ذهن آگاهی دانش آموزان تأثیر معنا داری دارد؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی، روشی اثربخش است و می تواند افزایش سرزندگی تحصیلی، خودتنظیمی تحصیلی و ذهن آگاهی دانش آموزان را درپی داشته باشد. یافته های این پژوهش با توجه به نقش ذهن آگاهی در کاهش آسیب های تحصیلی دارای مضامین کاربردی است.