زهرا بهادری

بانوان سرپرست خانواده به دلیل تغییر نقش با فشارهای زیادی مواجه می شوند که این فشارها بر کارکرد اجتماعی و اقتصادی آنها نیز تأثیر می گذارد و کیفیت زندگی آنها را کاهش می دهد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های تنظیم هیجانی بر راهبردهای تنظیم هیجانی و کیفیت زندگی بانوان سرپرست خانواده انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه بانوان سرپرست خانوار زیر 50 سال که دارای حداقل سواد سیکل و عضو بنیاد شهید شهرستان بجنورد می باشند را تشکیل دادند. از میان جامعه تقریباً 350 نفری، به طور تصادفی ساده نمونه ای به حجم 30 نفر انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند. پس از انتخاب تصادفی گروه های آزمایش و کنترل، آموزش تنظیم هیجان بر روی گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای اجرا گردید. شرکت کنندگان پرسشنامه های تنظیم هیجانی و کیفیت زندگی را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. داده های به دست آمده با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های تنظیم هیجان، سلامت روان بانوان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل را افزایش داده است. همچنین آموزش این مهارت ها توانسته است استفاده از راهبردهای مثبت را افزایش و استفاده از راهبردهای منفی در این بانوان را کاهش دهد. آموزش مهارت تنظیم هیجان می تواند توانایی افراد را در موقعیت های هیجانی افزایش داده و منجر به افزایش عملکرد کیفیت زندگی شود.

زمینه: پژوهش های رو به رشد حاکی از نقش تنظیم هیجان در اختلالات جسمی- عملکردی است ازاین رو پرداختن به مداخلات درمانی متمرکز بر این سازه از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر طرحواره درمانی هیجانی بر شدت علائم بالینی و طرحواره های هیجانی منفی بیماران مبتلا به اختلال علامت عصبی کارکردی بود. روش: در مطالعه حاضر از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهمزمان با آزمودنی های متفاوت استفاده شد. به همین منظور سه نفر از بیماران زن مبتلا به اختلال علامت عصبی کارکردی مراجعه کننده به مطب متخصص مغز و اعصاب از طریق مصاحبه تشخیصی و مصاحبه بالینی ساختار یافته و به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از ابزارهای پژوهش مانند مصاحبه بالینی ساختاریافته (SCID-5-RV)، پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی، مقیاس غربالگری علائم اختلالات علایم جسمانی (SOMS-7)، مقیاس طرحواره های هیجانی لیهی (LESS) و راهنمای درمان EST استفاده شد. نتایج به دست آمده به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI)، فرمول درصد بهبودی، بهبود بالینی معنادار و سنجش عملیاتی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: داده های به دست آمده نشان داد کاهش نمرات نشانگان بالینی و طرحواره های هیجانی منفی در بیماران مبتلا به اختلال علامت عصبی کارکردی از لحاظ آماری (0/05 P<)، بالینی و سنجش عملیاتی معنادار است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مدل طرحواره درمانی هیجانی با اصلاح فرآیندهای زیربنایی هیجان و بهبود راهبردهای ناسازگارانه افراد در برابر هیجانات موجب کاهش شدت علائم بالینی و طرحواره های هیجانی منفی بیماران مبتلا به اختلال علامت عصبی کارکردی می شود.

هدف از این مطالعه بررسی رابطه راهبردهای تنظیم هیجانی و احساس امنیت اجتماعی با کیفیت زندگی دانشجویان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی- از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش متشکل از کلیه دانشجویان دانشگاه علمی کاربردی شهرستان بجنورد که در سال تحصیلی 98-1397 در مراکز آموزش عالی علمی کاربردی مشغول به تحصیل بودند. از بین این جامعه، نمونه ای به حجم 242 نفر (123 نفر دانشجوی دختر و 119 نفر دانشجوی پسر) با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردید و با استفاده از ابزارهای: پرسشنامه راهبردهای تنظیم هیجانی گرانسفکی و همکاران (2001) ، پرسشنامه امنیت اجتماعی محقق ساخته و مقیاس کیفیت زندگی ویر و شربون (1992) ، اقدام به جمع آوری اطلاعات شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از میانگین، انحراف استاندارد و جدول توزیع فراوانی برای بررسی شاخص های آمار توصیفی و جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل رگرسیون و تحلیل واریانس یک راهه برای ارزیابی معناداری ضرایب رگرسیون با استفاده از نرم افزار SPSS استفاد شد. نتایج همبستگی نشان داد متغیرهای راهبردهای تنظیم هیجان و احساس امنیت اجتماعی با کیفیت زندگی رابطه مثبت معنادار دارند. تحلیل رگرسیون نشان داد تنها راهبردهای مثبت می توانند تغییرات مربوط به کیفیت زندگی را با بتای 0.238 تبیین کنند. باتوجه به نتایج پژوهش، هرگونه اقداماتی که در راستای بهبود احساس امنیت اجتماعی و افزایش استفاده راهبردهای مثبت تنظیم هیجانی صورت گیرد، ارتقاء بیشتر کیفیت زندگی را در پی خواهد داشت. واژگان کلیدی: تنظیم هیجانی ، احساس امنیت اجتماعی ،کیفیت زندگی.