منیژه هوشمندجا

اصلاحات در آموزش عالی به دلیل ظهور فناوری های جدید نیازمند تغییر در آموزش سنتی است. رویکرد کلاس معکوس می تواند راه حلی برای چنین تغییرات آموزشی جهت ایجاد محیط یادگیری فردی دانشجومحور باشد. این رویکرد که یک نوع از یادگیری تلفیقی است، آموزش سنتی و برخط را با استفاده از هر دو محیط داخل و خارج از کلاس حضوری به گونه ای مؤثر تلفیق کرده است. هدف تحقیق حاضر بررسی شیوه استفاده از رویکرد کلاس معکوس در آموزش عالی و مزایا و معایب به کارگیری و میزان تأثیر آن بر جنبه های مختلف آموزشی از جمله یادگیری است. این تحقیق یافته هایی را که از مرور نظام مند تحقیقات درباره استفاده از رویکرد کلاس معکوس در آموزش عالی به دست آمده است را ارائه می دهد. جستجوی نظام مند با توجه به کلمات کلیدی به 548 تحقیق رسید که درنهایت 31 تحقیق منطبق با معیارها جهت تحلیل عمیق تعیین گردید. تحلیل تحقیق های انتخاب شده نشان داد که رویکرد کلاس معکوس تأثیر مثبتی بر یادگیری، کاهش بار شناختی، درگیر شدن، دقت، انگیزه، نگرش و رضایت از دوره و خودکارآمدی در آموزش عالی دارد و از مهم ترین چالش های کلاس معکوس نیز به عدم آشنایی و سازگاری مناسب دانشجویان با روش معکوس سازی، افزایش بارکاری مدرسان و مشکلات یادگیری از ویدئو بودند. با توجه به تحلیل یافته های تحقیق های انتخاب شده نتیجه گرفته می شود که نظام آموزش عالی کشور می تواند به طور مؤثر از این روش استفاده کند.

زمینه و اهداف: هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتبار یابی الگوی آموزش مبتنی بر موبایل برای خود مراقبتی بیماران دیابتی است . روش بررسی: برای رسیدن به هدف پژوهش، از روش تحقیق ترکیبی استفاده شد. در بخش کیفی برای به دست آوردن الگوی طراحی آموزشی، از تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمی برای اعتباریابی درونی ازنظر متخصصان به روش پیمایشی پرسش نامه ای استفاده شد. به منظور انتخاب مقالات برای تحلیل محتوای کیفی ، ابتدا کلیدواژه ها، برای جستجوی مقالات مشخص گردید. در بخش کیفی، جامعه ی آماری کلیه ی مقالاتی بودند که از بانک های اطلاعاتی مرتبط به موضوع مانند ساینس دایرکت، پروکوئست، ابسکو در بازه زمانی 1990 تا 2016، قابل دانلود بودند و در بخش کمی، 20 نفر از متخصصان تکنولوژی آموزشی، آموزش مبتنی بر موبایل، آموزش پزشکی و برنامه ریزی آموزش الکترونیکی بودند. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده، حجم نمونه 40 مقاله و واحد تحلیل محتوا در این پژوهش، مضمون بود. یافته ها: طبق تحلیل محتوای انجام شده بر روی مقالات،7 طبقه به این شرح به دست آمد: تجزیه وتحلیل، تعیین هدف، طراحی محتوا، توسعه محتوای الکترونیکی، انتخاب ابزار سیار، طراحی و اجرا آموزشی و ارزشیابی. درنهایت، نتیجه ی تمامی تحلیل محتواهای انجام شده بر روی مقاله ها، در قالب الگو ارائه گردید. نتایج حاصله از اعتبار یابی درونی بر اساس نظر متخصصان نشان داده است که الگوی آموزشی ارائه شده بر مبنای یادگیری سیار، از اعتبار مناسب و خوبی برخوردار است و اثربخشی لازم را برای آموزش به بیماران دیابتی دارد.   نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود مجریان این امر از یادگیری مبتنی بر موبایل در توانمندسازی و خود مراقبتی بیماران دیابتی به دلیل تسهیل در دسترسی بهره گیرند.