قاسمعلی بازآیی

پژوهش فعلی با هدف شناسایی نقش منابع انسانی در استقرار موفق هوش تجاری در صنعت نفت ایران با استفاده از روش کیفی انجام گردیده است. روش جمع آوری داده ها بررسی متون و مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. شاخص های مطرح شده از مدل های استقرار هوش تجاری و ادبیات برگرفته شد. روش نمونه گیری، هدفمند و شامل مصاحبه با 10 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد ادارات فناوری اطلاعات و ارتباطات شرکت های تابعه وزارت نفت بود. متون و مصاحبه ها توسط نرم افزار MAXQDA با روش استقرایی کدگذاری گردید. تحلیل یافته ها مشتمل بر 10 دسته مربوط به منابع داخلی سازمان و ادراک از نوآوری و استقرار موفق هوش تجاری، براساس کدهای مشترک بین ادبیات تحقیق و نظر متخصصان دسته بندی و ارائه شد. با استفاده از آزمون فریدمن مشخص گردید مهمترین عامل در پذیرش هوش تجاری در صنعت نفت، نقش کارکنان و منابع انسانی است.

در عصر کنونی و با محوریت یافتن عنصر دانش، تمامی سازمان ها نیاز دارند راه هایی برای استفاده از دانش در کاهش هزینه های خود پیدا کنند. از این حیث، استفاده از مدیریت دانش برای کاهش هزینه ها، حل مشکلات، برنامه ریزی راهبردی و تصمیم گیری در سازمان امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان پرمخاطب ترین سازمان رسانه ای کشور، نیازمند مدیریت دانش است تا خلق، دریافت، سازماندهی، دستیابی و استفاده از دانش در این سازمان، تسهیل شود و از این طریق هزینه های این سازمان کاهش یابد. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بلوغ مدیریت دانش و کاهش هزینه ها در سازمان صدا و سیما می باشد. از این رو، ابتدا با بهره گیری از مطالعه کتابخانه ای و مصاحبه با خبرگان، کارشناسان رسانه و نیز صاحب نظران عرصه مدیریت دانش، مؤلفه های بلوغ مدیریت دانش که منجر به کاهش هزینه در سازمان صدا و سیما می شوند، شناسایی شدند. در گام بعد اولویت اثرگذاری هر یک از این عوامل با بهره گیری از تحلیل سلسه مراتبی با استفاده از نظرات 10 نفر از داوران در نرم افزار AHP تعیین شد. بر اساس نتایج به دست آمده حمایت مدیریت عالی، زیرساخت های سازمانی، توانمندسازی کارکنان، فرهنگ سازمانی، یادگیری سازمانی، تکنولوژی اطلاعات، تیم سازی، ارزیابی عملکرد و اهداف و زبان مشترک در رتبه های اول تا نهم جای گرفته اند. بر این اساس در پایان مقاله پیشنهادات مرتبط نیز جهت تسهیل کاربست مدیریت دانش به منظور کاهش هزینه های سازمان صدا و سیما ارائه شده اند.

مجموعه عوامل گسترده ای وجود دارند که بر کاهش هزینه های سازمان صدا و سیما تاثیر گذارند. در تحقیق حاضر تلاش شده است تا عواملی را که بر کاهش هزینه های سازمان صدا و سیما تأثیر گذارند را به روش تحلیل سلسله مراتبی فازی رتبه بندی کنیم. اطلاعات تحقیق حاضر با استفاده از پرسشنامه محقق ساخت بر اساس مقایسات زوجی از نمونه ای متشکل از 26 کارشناس در حوزه مدیریت رسانه (بخش کیفی) و 100 نفر از کارشناسان مدیریت رسانه (بخش کمی) در سال 1398 جمع آوری شده است. نتایج این تحقیق نشان داده است که بیشترین تأثیر بر کاهش هزینه های سازمان صدا و سیما، متعلق به معیار اصلاح الگوی فرایند تولید و تامین محتوا می باشد. پس از اصلاح الگوی فرایند تولید و تامین محتوا، معیار های سیستمی کردن مدیریت مالی، سیستمی کردن مدیریت فناوری، حمایت مدیریت عالی، توانمند سازی کارکنان و ایجاد بانک های اطلاعاتی در رتبه های بعدی عوامل موثر بر کاهش هزینه های سازمان صدا و سیما قرار دارند. همچنین لازم به ذکر می باشد که معیار فرهنگ سازمانی، در رتبه بندی مذکور، در جایگاه آخر قرار دارد.  

به کارگیری ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، راه کارهای نوینی را برای بهبود و توسعه نظام آموزشی ارائه کرده است که یادگیری همراه ازجمله نتایج آن است. از مسائل مهم بخش آموزش در راه آهن، شرایط خاص برخی از مشاغل در حوزه های سیر و حرکت، ناوگان، خط، ارتباطات و علائم الکتریکی است که امکان حضور آن ها را در دوره های مشخص و سیستمی کاهش می دهد. ازجمله این مشاغل حساس می توان به لوکوموتیورانی اشاره کرد که هدف این پژوهش نیز، بررسی اثر سیستم یادگیری همراه تعاملی بر عملکرد شخصی لوکوموتیوران است. به منظور بررسی مسئله تحقیق و آزمون فرضیه از روش تحقیق نیمه آزمایشی و از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. گروه ها با استفاده از روش نمونه-گیری خوشه ای از میان لکوموتیو رانان ایستگاه تهران انتخاب شدند. جامعه آماری شامل کلیه لوکوموتیورانان ایستگاه تهران به تعداد 420 نفر بود. سپس 45 نفر به عنوان نمونه آماری که نمره فرسودگی شغلی آنان در مؤلفه عملکرد شخصی پایین تر از 32 بود، به روش نمونه گیری خوش ای انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه 15 نفری، دو گروه از شرکت کنندگان با رویکرد آموزش بزرگ سالان (آندراگوژی) و سیستم یادگیری همراه تعاملی (IMLS) با رویکرد هیتاگوژی و یک گروه کنترل جایگزین شدند. یافته ها نشان داد که آموزش به شیوه یادگیری همراه تعاملی در افزایش فراوانی و شدت عملکرد شخصی شرکت کنندگان پژوهش مؤثر بود.