آرزو باباشمس

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد و مؤلفه های توسعه فرهنگی برای کتابخانه ملی ایران بوده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و ازنظر نوع داده ها، تلفیقی (کمی و کیفی) و ازنظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، همه مدیران میانی و ارشد کتابخانه ملی ایران بودند که به صورت هدفمند، 5 نفر برای مصاحبه حضوری و 32 نفر از آنها برای پاسخ به پرسشنامه انتخاب شدند. ابعاد و مؤلفه های اولیه توسعه فرهنگی براساس مطالعات کتابخانه ای و مبانی نظری (نظریه ها، روش ها و الگو ها)، مصاحبه و مطالعه پیشینه پژوهش در ایران و جهان در 3 بعد و 23 مؤلفه (9 مؤلفه آزادی فرهنگی، 8 مؤلفه خلاقیت فرهنگی و 6 مؤلفه گفت وگوی فرهنگی) استخراج شد و برای تأیید در اختیار پاسخگویان قرار گرفت. نتیجه تحلیل عاملی تأییدی ابعاد و مؤلفه های الگوی توسعه فرهنگی کتابخانه ملی ایران نشان داد که از بین 23 مؤلفه شناسایی شده، 2 مؤلفه با بار عاملی کمتر از 4/0 از الگو حذف و 21 مؤلفه دیگر تأیید شده اند. همچنین، مؤلفه «شناسایی و معرفی مفاخر فرهنگی مشترک با دیگر کشورها»، مؤلفه «تقویت سازمان های مردم نهاد» و «گفت وگوی بین تمدن ها» دارای بیشترین اهمیت بودند.

هدف: سند چشم انداز بیست ساله که با رویکرد توسعه همه جانبه، به عنوان معتبرترین سند راهبردی کشور، تهیه شده بیانگر آن است که فرهنگ، به عنوان وجهی مستقل از سایر وجوه دیگر، در این سند اهمیتی خاص یافته به گونه ای که بیش از چهار پنجم مفاهیم به کاررفته فرهنگی است؛ همچنین فرهنگ در برنامه چهارم توسعه به عنوان برنامه ای با ویژگی ""دانایی محوری"" در دستیابی به اهداف توسعه دارای نقش و جایگاهی رفیع است. بدین لحاظ، طبعاً مدیریت سازمان های فرهنگی و تعیین چشم اندازها در رسیدن به وضعیت مطلوب و آرمانی در این گونه سازمان ها نقش به سزایی خواهند داشت. به همین دلیل، در این مصاحبه سعی شد وجوه مختلف توسعه فرهنگی در کتابخانه ملی شناسایی شود. روش/ رویکرد پژوهش: این متن، به نوعی پیمایش و نظرسنجی است که از طریق مصاحبه با برخی خبرگان کتابخانه ملی نظرات آنان در مورد عواملی که سبب می شود تا این نهاد فرهنگی در جریان توسعه فرهنگی گام بردارد جمع آوری شد. از آنجا که سازمان فرهنگی یونسکو، به عنوان معتبرترین نهاد فرهنگی، وابسته به سازمان ملل متحد، در خصوص توسعه فرهنگی هر از گاهی شاخص هایی را تعریف و تبیین می نماید که در سه گروه عمده 1) آزادی فرهنگی،2) خلاقیت فرهنگی، و 3) گفتگوی فرهنگ جای می گیرند؛ تلاش شد تا پرسش ها در چارچوب این سه محور طراحی و تنظیم شود. یافته ها: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به عنوان نهادی فرهنگی و کتابخانه مادر نقشی پررنگ در حفظ و اشاعه میراث مستند داشته و دارد. مدیریت فرهنگ عمدتاً بر گسترش ارزش های مشترک و جلب تعهد اعضای جامعه نسبت به این ارزش ها تمرکز دارد و این ارزش ها با توجه به نوع رفتار مناسب مدیریتی است که مورد توجه قرار می گیرد. توسعه فرهنگی صرفاً به توسعه منابع فرهنگی، که منجر به توسعه اقتصادی گردد، محدود نمی شود بلکه تمام موارد مرتبط با شهروندی و زندگی شهری به نوعی با فرهنگ و برنامه ریزی برای آن عجین است. در این راستا، نقطه نظرات سه تن از خبرگان کتابخانه ملی در چارچوب پرسش های از پیش تعیین شده بیان شده است.

مقدمه و هدف پژوهش: سرمایه اجتماعی از مفاهیم جدیدی است که در دهه های اخیر در ایران در تحیقات اقتصادی و اجتماعی، در سطوح ملی و محلی مورد توجه قرار گرفته است. در بررسی پارامترهای سرمایه اجتماعی «اعتماد، هنجارها، انسجام و مشارکت اجتماعی» نقش بارزی در شکل گیری این پدیده در میان افراد جامعه ایفاء میکند.هدف این پژوهش سنجش سرمایه ی اجتماعی در بین گروه های مختلف دانشگاهی و ارائه راهکار جهت افزایش سرمایه اجتماعی توسط دانشجویان در دو بعد ساختاری و شناختی به منظورپیشگیری از پیامدهای کاهش سرمایه اجتماعی در ایران می باشد. روش پژوهش: این تحقیق یک تحقیق علمی بوده و نوع آن کاربردی و روش آن میدانی پیمایشی است که مهمترین ابزار استفاده شده در این تحقیق پرسشنامه است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که بعد شناختی سرمایه اجتماعی بیشتر توجه مورد توجه قرار گرفته وبعد ساختاری کمتر، لذا اهمیت به بعد ساختاری در افزایش سرمایه اجتماعی موثر است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج، مشخص گردید که سرمایه اجتماعی شناختی از سرمایه اجتماعی ساختاری بیشتر مورد توجه قرار گرفته لذا دانشجویان با افزایش مشارکت و اعتماد متقابل میتوانند میزان سرمایه اجتماعی ساختاری را تا حد ممکن افزایش دهند.

مقدمه و هدف پژوهش: کتابخانه ی ملی، موسسه ای آموزشی(علمی)، تحقیقاتی و خدماتی است. وظایف اصلی کتابخانه ملی مطابق بر اساسنامه ی سازمان، گردآوری، حفاظت، سازماندهی و اشاعه ی آثار مکتوب و غیر مکتوب است. ضمن این که در بندهای دیگر اساسنامه، اهداف و وظایف کتابخانه ملی، به پژوهش، امور پژوهشی و خدمات پژوهشی می پردازد. در این پژوهش و با توجه به نظرات خبرگان کتابخانه ملی سعی گردیده تا برای نیل به توسعه فرهنگی، وضعیت فعلی این سازمان بررسی و الگوی مطلوبی در رسیدن به وضعیت آرمانی طراحی گردد. روش پژوهش: این تحقیق یک تحقیق عملی بوده و نوع آن کاربردی واطلاعات مورد نیاز آن به دو روش میدانی و کتابخانه ای گرداوری شده، مهم ترین ابزار استفاده شده در این تحقیق مصاحبه کتبی و شفاهی با خبرگان و کارشناسان کتابخانه ملی است. به منظور بالا بردن روایی(اعتبار) ابزار اندازه گیری، پرسشنامه به سه روش دلفی، لیکرت و باز طراحی شده است. جامعه آماری مطابق با فرمول کوکران از تعداد 30 مدیر ارشد کتابخانه ملی، به 5 مدیر ارشد جهت مصاحبه حضوری اقدام صورت گرفت. یافته ها: با توجه به اهداف توسعه فرهنگی، و جمع آوری اطلاعات از مدیران و متخصصان کتابخانه ملی، برای رسیدن به توسعه ی مطلوب در کتابخانه ملی، ابتدا شاخص های توسعه فرهنگی مشخص شد و سپس با توجه به نقاط قوت و ضعف سازمان و فرصت ها و تهدیدها، مدیریت استراتژیک فرهنگی به کار گرفته شود . نتیجه گیری: با توجه به نظر مدیران ارشد کتابخانه ملی خصوصا رییس سازمان مربوطه جناب آقای دکتر صالحی امیری، شناسایی منابع کسری (کتاب های تاریخی که در کتابخانه های سایر کشورها نگهداری می شود)و هم چنین تبادل و تکمیل منابع و دیجیتال سازی منابع، از اقدامات اساسی برای دستیابی به توسعه فرهنگی است.