سمیه پناهی

هدف: ارزیابی و تعیین میزان انطباق ترجمه چکیده های فارسی با انگلیسی در رساله های دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی از جنبه چگونگی ساخت و پردازش جملات انگلیسی. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش کاربردی به شیوه پیمایشی انجام شد. برای ارزیابی نوشتار از نمره دهی تحلیلی باچا-ژاکوب دربرگیرنده پنج جزء شامل محتوا، سازماندهی، دستور زبان، کاربرد واژگان، و مکانیزم استفاده شد. 49 عنوان چکیده سه دانشگاه دولتی ارزیابی و داده های آن در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: بیشترین میزان انطباق در چکیده های مورد مطالعه به ترتیب برای مؤلفه محتوا (73/98%) و سازماندهی (58/95%) و بیشترین میزان رعایت برای مؤلفه های کاربرد واژگان (6/93%)، دستور زبان (32/91%)، و مکانیزم (85%) به دست آمد. نگارش چکیده های انگلیسی در سطح عالی (86/92%) قرار داشت. نتیجه گیری:یکی از مهم ترین نتایج در ارزیابی چکیده ها، رعایت امانت در ترجمه محتوای متن فارسی به انگلیسی است که این ویژگی به انتقال صحیح و یکسان محتوای مطالب در ذهن خواننده منتهی می شود و نتیجه دیگر، ارتباط تنگاتنگ و مستقیم بین مؤلفه های زبان شناختی است که نگارش کیفی هرکدام بر دیگری تأثیرگذار است.

از جمله موضوعات مشترک و محوری قرآن و عهدین، حکومت خداست؛ به این معنا که در آخرالزمان حکومت بر جهان به طور مطلق از آن خدا خواهد بود و در آن، نیکوکاران و بدکاران جزای عمل خود را خواهند دید. موضوع مقاله حاضر، قریب الوقوع بودن حکومت خداست و اینکه مراد از آن چیست؟ در این مقاله ضمن گزارش عبارات قرآن و کتاب مقدس، نظریاتی که در تفسیر چنین تعبیری به دست داده شده اند، بررسی و نقد می شوند. درباره تعبیر «قریب الوقوع بودن حکومت خدا»، شش نظریه یا احتمال در طول تاریخ مطرح شده است: نخست اینکه این خبر حقیقی است و زمان دقیقی نیز دارد. نظریه دوم این بوده که هرچند این خبر حقیقی است، اما نمی توان برای تحقق آن، زمان مشخص کرد. در نظریه سوم هم بر حقیقی بودن این خبر تأکید می شد؛ اما اظهار می گردید که به دلیل عدم آمادگی لازم در مردم، زمان برپایی حکومت خدا پیوسته به تأخیر می افتد. نظریه چهارم نیز بر حقیقی بودن آن خبر مبتنی است؛ منتها برخلاف سه نظر نخست، آن را روحانی می شمارد. در نظریه پنجم، خبر قریب الوقوع بودن حکومت خدا فقط تحریضی برای اخلاقی زیستن دانسته شده است. در نظریه ششم، برپایی حکومت خدا آرزواندیشانه به شمار آمده است. از این میان، دومین نظریه، مشهورترین و مقبول ترین دیدگاه در نظر پیروان ادیان ابراهیمی است. روش تحقیق در پژوهش حاضر، تطبیقی و تاریخی است؛ یعنی مضامین مربوط به قریب الوقوع بودن حکومت خدا در عهد قدیم و عهد جدید و نیز قرآن، به ترتیب تاریخی بررسی و مقایسه می شود. رویکرد این پژوهش پدیدارشناسانه است.

هدف: هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای رساله های دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی است. روش شناسی: روش پژوهش تحلیل محتوا و ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه وارسی است.  برای تحلیل موضوعی از رده بندی جیتا (JITA) استفاده شد. جامعه پژوهش شامل 125 رساله در دانشگاه های دولتی تهران، فردوسی مشهد، شهیدچمران اهواز و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران است. یافته ها: بیشترین رساله متعلق به سال 1391(20%) و کمترین آن سال 1381 (8%) است. 2/55% آنها توسط مردان و 08/44% توسط زنان نگاشته شده است. روش پیمایشی با 8/60 %، پرکاربردترین شیوه پژوهشی بود. همچنین4/94 % چکیده ها غیرساختاریافته و 6/5% ساختاریافته گزارش شد. بیشترین گرایش موضوعی در حوزه فناوری اطلاعات (2/39%)، کارکردهای مدیریتی (2/31%) و سپس مباحث نظری و عمومی اطلاعات (6/29%) گزارش شد. مقوله فرعی «کتابخانه ها به عنوان مکان فیزیکی» (6/11%) بیشتر مورد اقبال پژوهشگران واقع شده است. همچنین، دکترعلی شکویی و دکترعباس حرّی پرکارترین استادان راهنما و مشاور شناخته شدند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بر سیر صعودی تولید رساله در حوزه فناوری اطلاعات دلالت دارد که می تواند متا ثر از عواملی همچون پذیرش و همگامی با فناوری و در نهایت بهبود زیرساخت ها باشد. اصالت و ارزش: تاکنون در زمینه تحلیل محتوای رساله های دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی ایران پژوهشی صورت نگرفته است.