سیده مریم عبداللهی

زمان بندی کلاس های درس یکی از شاخه های مهم مسااله هاای عماممی زماان بنادی اساتم مسااله زماان بنادی درس ها، به عنمان یک گام از فرایند برنامه ریزی درسی در دانشگاه ها، از جمله چالش هایی است که برنامه ریزان حمزه آممزش با آن مماجه هستندم مساله عبارت است از تخصاص درس هاای دانشاگاهی باه دوره هاای زماانی خاص در طمل هفته برای یک نصم سال تحصاصلی باه طامری کاه محادودیت هاای معصنای ار اا گردنادم در ایا پژوهش، دو مدل برنامه ریزی خطی 1 4 عدد صحصح برای مساله زمان بندی کلاس های درسی ارائه شده اساتم - چند مساله نممنه با استفاده از هر دو مدل، مدلسازی و با نارم افازار GAMS حا و نتصهاه هاای بدسات آماده )تعداد متغصرها و زمان ح ( مقایسه و تحلص شده اندم مقایسه نتصههها نشان می دهد که مادل دوم، تماناایی مادل - سازی مسالههای با اندازه هاای بازرر را داشاته و از پصگصادگی انادازه و محاساباتی کمتاری برخامردار اساتم بنابر ای ، ای مدل برای زمان بندی بهصنه درس های یاک ناصم ساال تحصاصلی در دانشاکده ااتصااد و علامم اداری دانشگاه اصفهان استفاده شده و نتصهههای آن شام جداول زمانبندی دروس اسااتصد، گاروه هاای دانشاهمیان، کلاسهای درس و روزهای هفته ارائه گردیده استم

مسائل تصمیم گیری چند شاخصه (MCDM) به دو گروه تصمیم گیری چندمعیاره (MADM) و تصمیم گیری چندهدفه ((MODM طبقه بندی می شوند. در روش های MODM فضای تصمیم پیوسته و در روش های MADM فضای تصمیم گسسته است و تعداد محدودی گزینه ازپیش تعیین شده وجود دارد و گزینه برتر (ارجح) گزینه ای است که مجموع عملکرد آن در معیارهای مختلف بهتر از سایر گزینه ها باشد. تکنیک های MADM مختلفی برای تصمیم گیری در فضای گسسته ارائه شده اند که تعدادی گزینه ازپیش تعیین شده را با استفاده از چندین معیار که به صورت مقادیر ثابتی هستند، ارزیابی و رتبه بندی می کنند. در بسیاری از مسائل گزینه ها مجموعه گسسته نبوده و به صورت مجموعه ای پیوسته درنظر گرفته می شوند. در این مقاله تکنیک هایPROMETHEE-IV ، LINMAP و  FISبرای مسائل تصمیم گیری چندمعیاره با گزینه های پیوسته مورد استفاده قرار گرفته اند. برای بررسی عملکرد روش های ارائه شده، یک مثال عددی از مسائل تصمیم گیری چندمعیاره پیوسته با چهار معیار و گزینه هایی که در یک صفحه پیوسته (فضای                         ) قرار دارند، بررسی شده است. نتایج حاصل از مثال عددی، نشان دهنده توانایی مدل های ارائه شده در یافتن نقطه یا نقاط ارجح است.

در این پژوهش، یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح برای مسئله زمان بندی دروس دانشگاهی ارائه شده است. برای کاهش تعداد متغیرهای تصمیم، ترکیب درس و استاد و گروه دانشجو به عنوان فعالیت معرفی شد و دو مدل برنامه ریزی عدد صحیح با عنوان مدل مبتنی بر فعالیت و مدل دومرحله ای مبتنی بر فعالیت به دست آمد. در مرحله اول برمبنای تعداد جلسات لازم در هفته در بازه های زمانی روزهای مختلف هفته، تمام فعالیت ها زمان بندی شد و در مرحله دوم با درنظرگرفتن محدودیت های خاص، کلاس ها و فضاهای آموزشی به جلسات برنامه ریزی شده تخصیص یافت. این مدل ها برای یک نیمسال تحصیلی برمبنای فرایند تخصیص دروس به بازه های زمانی خاص در روزهای هفته با محدودیت های سخت در دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان فرموله شده است. در این مطالعه، ضمن فرموله کردن تمام قواعد تعریف جدول زمان بندی دروس یک نیمسال در نرم افزار، با استفاده از مدل دومرحله ای مبتنی بر فعالیت، تعداد 239 درس در زمان 556 ثانیه (9 دقیقه و 16 ثانیه) زمان بندی شده است.