سمیرا کهن خاکی

دسترسی همگانی به گوشی های هوشمند و سادگی استفاده از امکانات متنوع آن، سبب شده تا ارتباطات از طریق تلفن همراه زمینه مناسبی برای تجارت سیار فراهم نماید. چنین روندی حاکی از آن است که تجارت سیار به یکی از اصلی ترین حوزه های تجارت الکترونیک در کشور تبدیل شود. در سال های اخیر تجارت سیار در ایران مورد استقبال بسیاری از جوامع علمی، صنعتی و تجاری شده است. بسیاری از صاحبان صنایع برای فروش کالا و خدمات و نیز برای انتقال پیغام های خود از ابزارهای بی سیم استفاده می کنند. اگرچه هنوز تجارت سیار قسمت ناچیزی از کل تبادلات تجارت الکترونیکی را تشکیل می دهد اما درآمد آن به سرعت رو به رشد است. با عنایت به اهمیت موضوع و از آنجا که شناخت عوامل موفقیت تجارت سیار موضوعی است که سابقه تحقیق چندانی در کشور ندارد، در این مقاله کوشش شده است تا به خوشه بندی عناصر زیربنایی تجارت سیار پرداخته شود. با توجه به مطالعات پیشین و مصاحبه با خبرگان، مجموعه ای از این عناصر شناسایی شدند. این عوامل با استفاده از تکنیک مدل سازی تفسیری-ساختاری، تجزیه و تحلیل و در نهایت ارتباط و توالی شاخص ها به دست آمده است. بینشی که این مدل به مدیران ارائه می کند می تواند به آنها در برنامه ریزی راهبردی برای آمادگی برای بکارگیری از تجارت سیار کمک کند.

تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین تنها یک شعار روز نیست بلکه الزامی اساسی است که نیازمند اقداماتی عملیاتی و راهبردی است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین مبتنی بر مهارت های فنی-حرفه ای انجام شد. مطالعه حاضر از منظر هدف یک پژوهش کاربردی-توسعه ای است که با طرح تحقیق آمیخته اکتشافی صورت گرفت. جامعه آماری بخش کیفی شامل 15 نفر از مدیران ستادی و استانی سازمان آموزش فنی و حرفه ای است. در بخش کمی نیز از دیدگاه 391 نفر از کارآموزان سازمان آموزش فنی و حرفه ای استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی، پرسشنامه طیف لیکرت می باشد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کیفی مضمون با نرم افزار MAXQDA، مدلسازی ساختاری-تفسیری با نرم افزار MICMAC و روش حداقل مربعات جزئی با نرم افزار SMART PLS استفاده گردید. نتایج نشان داد توانمندسازی مربیان فنی-حرفه ای و بازنگری محتوای آموزش فنی-حرفه ای قدرت نفوذ بالایی داشته و از طریق آموزش کارآفرینانه بر دانش فنی و دانش علمی تولید تاثیر می گذارند. دانش فنی و دانش علمی تولید نیز به صورت معناداری موجب تولید دانش بنیان می شوند. در نهایت نیز از طریق تولید دانش بنیان می توان به اهداف کلان اشتغال آفرینی دست پیدا کرد.