زهرا هوشمندان مقدم فرد

در سال های اخیر تغییرات اقلیمی بر بخش کشاورزی در سطح دنیا و نیز ایران تأثیر گذاشته است. کشاورزان هر منطقه ای درک متفاوتی از این تغییرات دارند و عوامل متعددی بر ادراک آن ها تأثیرگذار می باشد. هدف این تحقیق توصیفی، سنجش ادراک کشاورزان و عوامل مؤثر بر ادراک آن ها بوده است. جامعه آماری کلیه 83261 خانوار کشاورزی استان زنجان بودند. با استفاده از جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان 393 کشاورز به عنوان نمونه مشخص شد و از طریق روش نمونه گیری چندمرحله ای تصادفی انتخاب و مطالعه شدند. نتایج تحقیق نشان داد که ادراک 6/74 درصد کشاورزان از تغییرات اقلیمی در حد متوسط می باشد. ضریب همبستگی نشان داد که بین سطح تحصیلات، سرمایه اجتماعی، پیامدهای تغییرات اقلیمی، دوره آموزشی، مساحت زمین دیم، دسترسی به نهاده ها، درآمد کشاورزی، سن، کیفیت خاک زراعی دیم، مساحت زمین آبی، منابع اطلاعاتی استفاده شده و تجربه کشاورزی با ادراک کشاورزان در خصوص تغییرات اقلیمی رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت. رگرسیون خطی چندگانه نیز نشان داد که پیامدهای تغییرات اقلیمی، دوره آموزشی شرکت کرده، سرمایه اجتماعی، مساحت زمین دیم، درآمد کشاورزی و منابع اطلاعاتی استفاده شده 58 درصد از ادراک کشاورزان در خصوص تغییرات اقلیمی را تبیین می کنند.

نگرش به پژوهش نقش مهمی در کمیت و کیفیت تلاش های محققان دارد. هرگونه برنامه ریزی و سیاست گذاری در حوزه پژوهش نیازمند شناخت نگرش دانش آموختگان دانشگاهی به پژوهش است. هدف این تحقیق توصیفی ارتباطی شناسایی عوامل مؤثر بر نگرش پژوهشی دانش آموختگان بود. جامعه آماری شامل تمامی 326 دانش آموخته سال های 90 و 91 کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان بود که 202 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای مورد مطالعه واقع شدند. نگرش به پژوهش با شاخص ترکیبی 11 گویه ای سنجیده شد و با انجام بررسی مقدماتی با 30 دانش آموخته و محاسبه تتای ترتیبی برابر با 86/0 پایایی آن تأیید شد. روایی محتوایی و سازه ای ابزار تحقیق توسط متخصصان آموزش عالی کشاورزی و نیز با محاسبه مقدار CVR بالاتر از 75/0 برای همه گویه ها حاصل شد. نتایج تحقیق نشان داد که 8/67 درصد دانش آموختگان نگرش مثبتی به پژوهش داشتند. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که متغیرهای خودکارآمدی پژوهشی، تعداد کلاس های آمار و روش تحقیق شرکت کرده، همکاری در طرح های پژوهشی، معدل مقطع کارشناسی ارشد، رضایت از استاد راهنما و ساعت های اختصاص داده شده به پایان نامه در حدود 28 درصد از واریانس نگرش نسبت به پژوهش را تبیین می کنند.

امروزه، یادگیری الکترونیکی در کنار آموزش های حضوری در بسیاری از نظام های آموزشی استفاده می شود. ولی، از این نوع یادگیری در نظام آموزش کشاورزی متوسطه کشور استفاده کمی می شود. با توجه به ضرورت توسعه این آموزش ها لزوم شناخت نگرش ذینفعان از جمله هنرجویان احساس می شود. لذا، این تحقیق توصیفی همبستگی با هدف شناسایی سازه های اثرگذار بر نگرش هنرجویان کشاورزی صورت گرفت. ابزار تحقیق مشتمل بر پرسش نامه ای دو بخشی بود که روایی آن با نظرسنجی از متخصصان تأیید شد و پایایی آن 0/87 به دست آمد. جامعه آماری تحقیق را همه هنرجویان هنرستان های کشاورزی استان زنجان در سال 1394 تشکیل می دادند (187 نفر) که بر مبنای جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی، 135 نفر گزینش و بررسی شدند. داده های پژوهش با آماره های توصیفی، ضرایب همبستگی و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج نشان داد که 61/5 درصد هنرجویان نگرش مثبتی در خصوص یادگیری الکترونیکی دارند و متغیرهای مهارت کامپیوتری، مهارت اینترنتی، تعداد دوره های آموزشی گذرانده شده در زمینه کامپیوتر و اینترنت با نگرش آنها دارای همبستگی مثبت و معنی داری بودند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه، بیان گر این بود که دو متغیر مهارت در استفاده از اینترنت و تعداد دوره های آموزشی گذرانده شده در زمینه کامپیوتر در مجموع 38/8 درصد از واریانس متغیر وابسته؛یعنی، نگرش به یادگیری الکترونیکی را تبیین می کنند.

بخش کشاورزی در بیشتر کشورهای دنیا و به خصوص ایران نقش مهمی در توسعه ملی ایفا می کند. برنامه ریزی هدفمند توسعه این بخش نیازمند شناخت علمی و صحیح از وضعیت موجود مناطق برنامه ریزی است. از این رو، هدف تحقیق توصیفی- تحلیلی حاضر بررسی وضعیت توسعه کشاورزی دهستان های شهرستان پاوه و نیز رتبه بندی این دهستان ها با استفاده از روش ویکور است. به این منظور، تلفیقی از داده های ثانویه(اسناد انتشاریافته به صورت چاپی یا در وبگاه های رسمی سازمان ها) و نیز اولیه (تکمیل چک لیست به صورت مصاحبه حضوری) برای 91 شاخص مرتبط با توسعه کشاورزی در زیرمحورهای باغی، دامی، زراعی، پایداری، ساختاری- زیربنایی و آموزشی- نیروی انسانی (که مستخرج از مطالعات پیشین و نیز مصاحبه با صاحب نظران توسعه روستایی، جغرافیا و اقتصاد کشاورزی بود) مورد استفاده قرار گرفت. واحد شاخص ها با استفاده از روش تقسیم بر میانگین یکسان گردید و از روش مک گراناهان برای وزن دهی تک تک شاخص ها و از روش تحلیل سلسه مراتبی(AHP) برای وزن دهی هر یک از زیرمحورهای توسعه استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دهستان های شهرستان از لحاظ توسعه کشاورزی در زیر محورهای مختلف اختلاف و نابرابری هایی وجود دارد و از لحاظ نتایج کلی، دهستان هولی در سطح اول، دهستان های سیروان، ماکوان و شمشیر در سطح دوم و دهستان شیوه-سر در سطح سوم توسعه کشاورزی قرار دارند. براساس نتایج مطالعه پیشنهادهایی در پایان جهت بهبود مدیریت و سیاست گذاری توسعه دهستان ها ارائه شد. طبقه بندی JEL: H53 , I18, I3, O14,P52 ,R11