عباسعلی منزلی

گردشگری پایدار نشات گرفته از امنیت پایدار است و گسترش گردشگری موجب ایجاد ثبات اجتماعی می شود. رشد پایدار گردشگری درگرو عملکرد مناسب و عوامل متعددی بوده که مرتبط هم هستند و از عوامل مهم و مؤثر این موضوع، امنیت گردشگران، مکان گردشگری و جامعه است. امروزه امنیت مهم ترین و اساسی ترین بحث در تهیه راهبرد گسترش گردشگری در دنیا محسوب می شود. دوام و پایداری، گسترش و امنیت در گردشگری مفهوم مشترکی دارد و هرگونه ناامنی در سطوح و مراحل مختلف خسارت زیان بار و جبران ناپذیری به این صنعت وارد می کند. در این تحقیق سعی شده ضمن مطالعه مسئله گردشگری، اهمیت آن و نقش امنیت در گسترش توریسم پایدار و ارائه راهکارها در زمینه ارتقای صنعت گردشگری، شاخص های امنیت در تأثیرگذاری گردشگری از طریق تحلیل سلسله مراتبی اولویت بندی شده و شاخص فرهنگی بیشترین تأثیر و اقتصادی کمترین نقش در جذب گردشگری دارد لذا نتیجه می گیریم که گسترش گردشگری در کشور ایران با تاریخی کهن، تمدن قدیمی و دارای آثار باستانی و فرهنگی فراوان، تحت تأثیر شاخص های مطرح شده امنیت قرار دارد که ضرورت دارد مسئولین در خصوص ارتقای این شاخص ها براساس اولویت-های به دست آمده اقدامات راهبردی، اجرایی و عملیاتی انجام دهند تا در آینده بخشی از نیازمندی اقتصاد کشور از این طریق تأمین گردد.

تد در آمریکا با هدف فناوری، سرگرمی و نظریه پردازی راه اندازی شد و سالانه همایش های مختلفی با موضوع های فرهنگی، اجتماعی، آموزشی و پژوهشی در کشورهای هدف برگزار می کند که مأموریت اصلی آن، تغییر جهان(کشورهای هدف) از طریق تغییر اندیشه ها ، نگرش ها، رفتار و گفتمان، با استفاده از نظریه های جدید و بهره گیری از کارگزاران داخلی خود کشورهای هدف، مخاطبان(زنان، دانش آموزان، دانشجویان و هنرمندان) و نیز ایجاد شبکه و شبکه سازی در اقشار مختلف است؛ براین اساس، این تحقیق که با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و با روش تحلیلی توصیفی کاربردی صورت پذیرفته است، با هدف شناسایی نظریه های مذکور و تأثیرگذاری تدایکس بر مسئله امنیت ملی با تغییرات اجتماعی و برای پاسخ به این سئوال انجام پذیرفته است که «برنامه های به اصطلاح علمی و آموزشی تد و تدایکس در جهان، چه ارتباطی با سیاست ها و راهبرد آمریکا در راستای ایجاد تغییرات الگوی اجتماعی در کشورها دارد؟» طبق نتیجه تحقیق، فعالیت های تد و تدایکس ها در کشورهای مختلف، با اسناد راهبردی امنیت ملی آمریکا تطابق دارد و بسیاری از برنامه های آنها در راستای رسیدن به همان اسناد صورت می پذیرد؛ به عنوان نمونه، دریافت اطلاعات از تدایکس ها در دنیا و انتقال اطلاعات افراد شرکت کننده به سازمان تد در آمریکا، شناسایی نظریه ها و صاحبان آنها و پرورش مدیران برای جایگزینی یا الگوپروری، از فعالیت های آنها در کشورهای هدف است. بررسی مراحل تد و تطبیق آن با سیاست های راهبردی آمریکا، نشان از فعالیت های هدفمند آن بر ضدّ کشورهای مختلف از جمله جمهوری اسلامی ایران است؛ بنابراین، لازم است تا از طریق برنامه ریزی های هدفمند، برای پیشگیری و مدیریت اطلاعاتی موضوع های تدایکس، سخنرانان و مخاطبان اقدامی جدی صورت پذیرد.

جامعه عشایری ایران به عنوان یکی از ترکیب های جمعیتی در کنار جوامع شهری و روستایی، همواره نقشی بارز و تعیین کننده در سرنوشت سیاسی و نظم و امنیت کشور داشته است و در این میان، نقش فرهنگ موجود در زندگی عشایری (ایل شاهسون) در نظم و امنیت استان اردبیل بسیار چشمگیر است. هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیرات فرهنگی عشایر بر نظم و امنیت جامعه عشایری استان اردبیل است. به این منظور با استفاده از روش پیمایشی-همبستگی یک نمونه 208 نفری از جامعه عشایری شهرستان های استان اردبیل به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب و پرسشنامه محقق ساخته بعد از برآورد روایی و پایایی ابزار مورد نظر در اختیار آنها قرار گرفت. سپس داده ها با استفاده از روش های آماری رگرسیون و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد و نتایج به این شرح به دست آمد؛ بین فرهنگ حاکم در منطقه و نظم و امنیت جامعه عشایری ایل شاهسون رابطه معنی داری با 95% درصد اطمینان و 5% درصد خطا وجود دارد. به علاوه نتایج نشان داد که بین خرده فرهنگ عشایری و نظم و امنیت منطقه، رابطه مستقیم وجود دارد.