سیروس اسدیان عباس بلاغی

هدف از نگارش این مقاله، تحلیل محتوای چندرسانه ای های آموزشی فیزیک سال دوم متوسطه بر اساس اصول چندرسانه ای ها، ساختار و محتوا می باشد. این اصول، شامل اصل مالتی مدیا، هم جواری، گفتار، کثرت و شخصی سازی می باشد. این پژوهش به روش کیفی انجام شد. نمونه مورد بررسی، گزیده ای از نرم افزارهای آموزشی درس فیزیک سال دوم دوره متوسطه می باشد. به علت اندک بودن جامعه آماری، کل نرم افزارهای چندرسانه ای (11 نرم افزار) انتخاب و به روش تحلیل محتوا بررسی شدند. در مجموع، 15 مقوله و 97 کد از ابعاد و ویژگی های زمینه ای، ساختاری و محتوایی نرم افزارهای آموزشی شناسایی و بررسی شدند. مطابق یافته ها، کلاً در چندرسانه ای های مورد بررسی ویژگی زمینه ای مورد توجه بیشتری واقع شده است. در مقوله ساختاری، توجه بیشتر روی بخش مقدماتی و توجه کمتر به مقوله جنبی شده است. در مقوله محتوای اصلی که اصول چندرسانه ای مورد بررسی قرار گرفت، اصل های کثرت و گفتار دارای اهمیت بیشتر و اصل شخصی سازی دارای اهمیت کمتری می باشد. هرکدام از این مقوله های شناسایی شده که کمتر به آنها اهمیت داده شده است، می توانند به عنوان موضوعاتی مستقل در پژوهش های آینده به پژوهشگران یاری رسانند و زمینه ساز رفع مشکلات چندرسانه ای های آموزشی و هم چنین، شناسایی ابعاد جدید شوند.

پژوهش حاضر، به بررسی تاثیر روش تدریس مبتنی بر پداگوژی انتقادی هنری ژیرو بر آگاهی از حقوق شهروندی دانش آموزان دوره ی دوم متوسطه پرداخته است. این پژوهش، از نوع تحقیقات شبه آزمایشی بوده و طرح پژوهشی مورد استفاده در این پژوهش، طرح پیش آزمون _ پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری در این تحقیق، شامل کلیه ی دانش آموزان پسر سال اول دوره دوم متوسطه ی ناحیه ی 3 آموزش و پرورش شهر کرمانشاه به تعداد 459 نفر در سال تحصیلی 97-1396 بود. حجم نمونه بر اساس حداقل حجم نمونه ی لازم برای تحقیقات آزمایشی، 60 نفر (30 نفر برای گروه آزمایش و 30 نفر برای گروه کنترل) تعیین و به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب گردید. آزمودنی های پژوهش حاضر شامل دانش آموزان 2 کلاس اول دوره ی دوم متوسطه بودند که از این بین، یکی از کلاس ها به عنوان گروه آزمایش و یکی دیگر به عنوان گروه گواه (کنترل) انتخاب شد. برای اندازه گیری میزان آگاهی دانش آموزان از حقوق شهروندی، از پرسشنامه ی حقوق شهروندی شریفی و اسلامیه (1391) استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه ، توسط صاحب نظران تایید و پایایی درونی آن با ضریب آلفای کرونباخ، 92/0 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از نرم افزار SPSS 23 انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش های آماری توصیفی و نیز استنباطی شامل تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که اعمال روش تدریس مبتنی بر پداگوژی انتقادی هنری ژیرو بر افزایش میزان آگاهی از حقوق مدنی، حقوق سیاسی و حقوق اجتماعی دانش آموزان، مؤثر است.