مهدی اکرمی

هدف پژوهش حاضر توصیف تجارب زیسته معلمان از چالش های برنامه های تلویزیون اعم از برنامه های صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه های فارسی زبان ماهواره ای به عنوان برنامه درسی پنهان در تحقق اهداف تربیتی نظام آموزشی است. در این پژوهش، روش کیفی از نوع پدیدارشناسی استفاده شد. به منظور احصای تجارب، 24 نفر از معلمان باسابقه مدارس با روش نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری و با روش هفت مرحله ای کلایزی تحلیل شد. پس از بررسی معتبر بودن داده ها توسط مشارکت کنندگان، کدهای به دست آمده در قالب 4 مضمون اصلی و 11 مضمون فرعی تلخیص شدند. یافته ها نشان داد چالش علمی آموزشی با مضامین فرعی (عدم ایجاد انگیزش، عدم ایجاد عدالت، عدم تربیت روانی و عدم توجه به مهارت)؛ چالش فرهنگی با مضامین فرعی (عدم تقویت غرور ملی و نهادینه کردن فرهنگ غربی)، چالش اخلاقی اعتقادی با مضامین فرعی (فراموشی اعتقادات و هدایت نامناسب) و ناهنجاری اجتماعی با مضامین فرعی (تضعیف بنیان خانواده، عدم توجه به گسترش نظم و عدم توجه به سلامت) مهم ترین مضامین اصلی و فرعی در تجارب معلمان است. درنتیجه برنامه های تلویزیون در قالب برنامه درسی پنهان می تواند اهداف علمی، فرهنگی، اخلاقی اعتقادی و اجتماعی نظام آموزشی را با چالش روبه رو کند.