عباس مکرمی

یکی از اساسی ترین مسائل جمهوری اسلامی ایران، حفظ امنیت و ارتقای محیط امنیتی کشور با استفاده از فرصت ها و مهار تهدیدات می باشد. خاورمیانه، منطقه مهمی است که دارای اهمیت استراتژیک و ژئوپلتیک خاصی بوده و امنیت و ثبات در آن، ارتباط مستقیمی با امنیت ملی جمهوری اسلامی داشته و لذا شناخت تحولات منطقه، گام مهم و مؤثری در حفظ امنیت کشور می باشد. تحولات جدیدی که در این منطقه رخ داده است، باعث تغییر در ساختار قدرت در منطقه شده و تهدیدات و فرصت هایی را برای محیط امنیتی ایران، به وجود آورده و امکان ایفای نقش ایران در شکل دهی به محیط منطقه ای جدید را افزایش داده است. در مقاله حاضر، با توجه به نقش قدرت های فرامنطقه ای در تحولات اخیر خاورمیانه، سعی شده است تا با نگاهی به مهم ترین این تحولات- از فروپاشی شوروی و حوادث پس از یازده سپتامبر از جمله حمله به افغانستان و عراق و طرح خاومیانه بزرگ تا انقلاب های عربی- تهدیدات به وجود آمده برای محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران، بررسی گردد.