مریم طاهرزاده

ایدئولوژی ها نظام های باورهای بنیادین یک گروه و اعضایش هستند که با ایده های اجتماعی و سیاسی سروکار دارند و به سلسله مراتب اجتماعی و مناسبات قدرت معنا می دهد و صورت بندی های نابرابر اجتماعی فرهنگی مانند جنسیت را طبیعی کرده و حقیقی می سازند. رویکردهای تحلیل گفتمان، متن را عرصه تجلی ایدئولوژی پنهان در زبان در نظر می گیرند که طبق رویکرد وندایک در راهبرد ایدئولوژیکی فاصله، نویسندگان با تاکید بر نکات مثبت «ما»، ویژگی های مثبت «آن ها» را به حاشیه می رانند. روایت گذشته در متون آموزشی تاریخ نیز مجالی برای بازنمایی این برساخته های ایدئولوژیک است که در شیوه های روایت و گزارش و بیان واقعیت گذشته خود را پنهان می کند. مساله مقاله حاضر آشکارسازی چنین راهبردهایی در بازنمایی نقش های جنسیتی در کتاب های دانشگاهی تاریخ ایران در دوره میانه از سامانیان تا قراخانیان در انتشارات سازمان سمت و ترجمه تاریخ ایران کمبریج است. به منظور آشکار ساختن تفاوت های احتمالی در نگاه نویسندگان ایرانی و خارجی به نقش زنان در تاریخ ایران دوره میانه، چهارکتاب درسی بومی و دو کتاب مرجع غیربومی مرتبط به عنوان پیکره داده ها به صورت کمی، کیفی و تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق مشخص شد با توجه به این که نویسندگان کتاب های تاریخ بومی و غیربومی مورد مطالعه قرار گرفته، از جنس مذکر هستند و ایدئولوژی های معاصر، نابرابری جنسیتی در تاریخ را بدیهی و طبیعی تلقی می کند، از مردان به عنوان گروه «ما» و از زنان به عنوان گروه «آن ها» یاد شده است. 

اهداف: ارزش یابی استاد نقش مهمی در برنامه ریزی و بهبود کیفیت آموزش در دانشگاه ها دارد. یکی از چالش هایی که دانشگاه ها با آن مواجه اند، استفاده از روش ها و منابع مناسب برای ارزیابی عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی است. این مطالعه با هدف تعیین میزان همبستگی بین نمرات ارزش یابی استاد توسط دانشجویان، مدیران گروه های آموزشی و روسای دانشکده ها انجام شد. روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، نمرات ارزش یابی 205 نفر از اعضای هیات علمی علوم پایه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در سال تحصیلی 91-1390 مورد بررسی قرار گرفت. نمرات ارزش یابی مربوط به تمامی اعضای هیات علمی غیربالینی دانشگاه بود که توسط سه گروه دانشجویان, مدیران گروه ها و روسای دانشکده ها به اساتید داده شده بود. برای گردآوری داده ها از سه پرسش نامه که روایی و پایایی آنها قبلاً مورد تایید قرار گرفته بود، استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 18 و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میانگین نمرات ارزش یابی اساتید توسط دانشجویان، مدیران گروه های آموزشی و روسای دانشکده ها به ترتیب 40/0±07/4، 49/0±44/4 و 52/0±39/4 بود. بین نمرات ارزش یابی اساتید توسط مدیران گروه ها و روسای دانشکده ها رابطه معنی دار آماری وجود داشت (0575/0= r ؛ 0001/0= p )، اما در سایر موارد همبستگی معنی دار مشاهده نشد. نتیجه گیری: میزان توافق مدیران گروه ها و روسای دانشکده ها در مورد ارزش یابی استاد با همدیگر بیشتر از میزان توافق آنها با دانشجویان است.

اهداف: بررسی اعتبار ارزشیابی های دانشجویی می تواند در پذیرش نتایج این ارزشیابی ها نزد اساتید و مدیران موثر باشد. هدف این مطالعه بررسی همخوانی ارزشیابی هایی اساتید توسط دانشجویان و فارغ التحصیلان علوم پزشکی بود. روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی نمرات ارزشیابی 23 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز که در سال تحصیلی 1389 در دانشکده پزشکی به آموزش و تدریس اشتغال داشتند، مورد بررسی قرار گرفت. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان مشتمل بر 15 سئوال 5گزینه ای با مقیاس نمره گذاری لیکرت بود. 15 دانشجوی سال ششم پزشکی (انترن) که در شُرُف فارغ التحصیلی بودند و هیچ گونه ارتباطی با اساتید علوم پایه نداشتند به عنوان فارغ التحصیل پرسش نامه های ارزشیابی را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 18 و آزمون های T زوجی و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: میانگین کلی نمرات ارزشیابی اساتید توسط دانشجویان و فارغ التحصیلان، اختلاف معنی داری نداشت (45/0=p) و همبستگی بین آنها مثبت و معنی دار بود. ضریب همبستگی بین نمرات ارزشیابی اساتید زن و مرد توسط دانشجویان و فارغ التحصیلان به ترتیب 581/0=r و 611/0=r بود که از نظر آماری معنی دار بود (016/0=p). نتیجه گیری: همبستگی بالایی بین نمرات ارزشیابی اساتید توسط فارغ التحصیلان و دانشجویان در حال تحصیل در دانشگاه وجود دارد که بیانگر ثبات نمرات ارزشیابی اساتید و اعتبار نتایج ارزشیابی های دانشجویی است.