گلرخ عتیقه چیان

مقدمه: از آن جایی که پرسنل پرستاری بیشترین درصد از کارکنان بیمارستانی را به خود اختصاص می دهند و کیفیت مراقبت های بهداشتی- درمانی تا حد زیادی متأثر از عملکرد کادر پرستاری است، بنابراین ارزیابی محیط داخلی سازمان از دیدگاه این افراد می تواند تا حد زیادی مبین نقاط قابل بهبود و قوت بیمارستان ها باشد. مطالعه ی حاضر با هدف تبیین نگاه جامعه ی پرستاری شاغل از وضعیت مؤلفه های محیط داخلی سازمان صورت پذیرفته است. روش بررسی: این مطالعه تحلیلی است، که به صورت مقطعی در بیمارستان های منتخب آموزشی، غیر آموزشی و خصوصی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در تابستان 1389 انجام شده است. نمونه گیری شامل روش خوشه ای (انتخاب بیمارستان ها) و در داخل خوشه ها نمونه گیری به صورت تخصیص به نسبت صورت پذیرفته است. تعداد آزمودنی های مورد نظر به روش تصادفی ساده انتخاب شد ند. معیار ورود به نمونه، پرستارانی بودند که دارای مدرک تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد باشند. بر این اساس تعداد نمونه ی پژوهش 384 محاسبه گردید. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه ی استاندارد مدل 6 بعدی وایزبورد (با پایایی 7/89 = α) گردآوری شد. امتیاز 20 در این پرسش نامه، امتیاز خنثی بود، امتیاز کمتر از 20 نشان دهنده ی قوت و امتیاز بیشتر از 20 نشان دهنده ی ضعف بیمارستان در متغیر مورد مطالعه بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 15 و آزمون های آماری نظیر میانگین و انحراف معیار، آنالیز واریانس یک طرفه، t و همبستگی Pearson تجزیه و تحلیل شده اند. یافته ها: بررسی وضعیت متغیرهای مورد مطالعه در این پژوهش که شامل هدف گذاری، ساختار سازمانی، رهبری، ارتباطات، مکانیسم پاداش، هماهنگی و نگرش به تغییر می باشند، حاکی از ضعف کلیه ی بیمارستان های مورد مطالعه در بعد مکانیسم پاداش (بیمارستان آموزشی: 62/22، بیمارستان غیر آموزشی: 01/24، بیمارستان خصوصی: 42/25) می باشد. همچنین ساختار سازمانی از موارد ضعف بیمارستان های غیر آموزشی (09/21) و نقطه ی قوت در سایر گروه های مورد مطالعه (بیمارستان آموزشی: 88/19، بیمارستان خصوصی: 93/19) می باشد. نتیجه گیری: ضرورت نگاه سیستماتیک در طراحی و تدوین مکانیسم پاداش عادلانه با حضور نمایندگان کارکنان از اقداماتی است که می تواند در بهبود وضعیت فعلی بیمارستان های مورد مطالعه تأثیر بسزایی داشته و دستیابی سازمان به اهداف از پیش تعیین شده اش را تسهیل نماید.

مقدمه: مدیریت ریسک از یک سو توانایی شناخت عوامل موجود ریسک و از سوی دیگر تجزیه تحلیل ریسک و انتخاب راهبردهای مناسب برای کنترل و از بین بردن آن است. هدف این پژ وهش شناسایی، ارزیابی و ارائه اقدام مناسب برای کنترل، کاهش و حذف خطرات احتمالی فعالیت های بخش ICU بیمارستان الزهرا(س) در سال 1391 با کمک تکنیک FMEA می باشد. مواد و روش ها: این پژوهش یک پژوهش کیفی با استفاده از روش مشاهده مستقیم، مصاحبه با افراد مسئول و صاحبان فرآیند در بخش ICU بیمارستان الزهرا(س) شهر اصفهان با مطالعه اسناد و مدارک موجود در بخش، در سال 1391 انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه پرستارانی بودکه با فرآیند های بخش ICU آشنایی داشتند. جهت جمع آوری داده ها از کاربرگ استاندارد تکنیک تجزیه و تحلیل حالت های بالقوه خطا و اثرات آن (FMEA) استفاده شد. نتایج: یافته های پژوهش حاکی از آن است که در مجموع 58 حالت بالقوه خطا در بخش ICU بیمارستان الزهرا(س) شهراصفهان شناسایی گردید که از این تعداد 13 حالت بالقوه خطا مربوط به اقدامات عمومی، 8 مورد مربوط به کنترل عفونت، 5 مورد مربوط به مراقبت های اعصاب، 8 مورد مربوط به مراقبت های گوارشی، 6 مورد مربوط به نمونه گیری، 5 مورد مربوط به دارو دادن، 4 مورد مربوط به مراقبت های پوستی و 17 مورد مربوط به مراقبت های تنفسی بود. که البته برخی از خطا های کشف شده در برخی از مراقبت ها به صورت مشترک بودند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش علل متعددی زمینه ساز بروز خطاهای کاری در مراقبت های پرستاری هستند. استفاده بیش از حد پرستاران با تنظیم شیفت های کاری پی در پی و تکیه بر پرستارانی که کمتر آموزش دیده اند و هم چنین محیط کاری پراسترس و کمبود پرستاران با صلاحیت و کارشناس، سلامت بیمار را به دلیل افزایش احتمال اشتباهات کاری پرستاری به خطر می اندازد که بهترین راه حل آن پیشبرد بهسازی پرسنل بیمارستانی است. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند پرستاران و مدیران پرستاری را از ابعاد زمینه ساز بروز خطاهای کاری آگاه ساخته و رویکرد تازه ای برای برنامه ریزی و توجه بیشتر به ایمنی و مراقبت و حفظ سلامت بیمار تبیین نمود.

مقدمه: روز دوشنبه بیست و ششم فروردین 1387، بر اثر بی احتیاطی راننده بلدوزر متعلق به اداره راه و ترابری، مسیر خط لوله نفت خام امیدیه- اصفهان در فاصله 500 متری بالادست رودخانه زاینده رود در منطقه چلوان شهر سامان از توابع استان چهارمحال و بختیاری، دچار شکستگی و نشت نفت گردید و حجم گسترده نفت خام زمین های اطراف و رودخانه زاینده رود را آلوده کرد. با وقوع این حادثه، آب آشامیدنی برخی از شهرهای استان اصفهان به مدت 48 ساعت به طور کامل قطع گردید. مطالعه حاضر با هدف معرفی نمونه ای موفق از همکاری و تعامل بین بخشی در مدیریت یک بحران زیست محیطی انجام شده است. روش: این مطالعه، یک پژوهش کاربردی است که در 5 مرحله انجام شده است. در مرحله نخست مروری بر ادبیات موجود در زمینه نشت مواد سمی به ویژه فرآورده های نفت در منابع آبی انجام شده است. در مرحله دوم بررسی حادثه با بهره گیری از مرور مستندات موجود انجام شد. در مرحله سوم از طریق مصاحبه با افراد مسئول یا دست اندرکار در مدیریت حادثه، اطلاعات مربوط به شناسایی نقش ها، مسئولیت ها و همچنین مداخلات انجام شده توسط نهاد های مسئول در حادثه مذکور استخراج شد، سپس داده های جمع آوری شده، جمع بندی و تحلیل محتوایی شد. در نهایت به منظور همکاری و تعامل بین بخشی، الگویی طراحی و پیشنهاد گردید. یافته ها: در پاسخ به این حادثه، اقدامات گسترده ای از سوی استانداری اصفهان، اداره آب و فاضلاب استان، سازمان محیط زیست استان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی استان، شرکت نفت و سایر ارگان های مسئول در جهت پاکسازی منطقه و جلوگیری از ورود نفت خام به تأسیسات آبگیر و تصفیه خانه اضطراری صورت گرفت. پس از پاکسازی رودخانه مراحل تصفیه آب تحت کنترل سازمان های مربوطه و پس از انجام آزمایشات لازم و با رعایت استانداردهای تصفیه آب انجام شد. همچنین با هماهنگی ستادی در استان، مشکلات جانبی قطع آب به حداقل کاهش یافت. بحث و نتیجه گیری: در میان آلودگی های منابع آب، آلودگی به مواد نفتی یکی از پایدارترین و خطرناک ترین آنهاست. این نوع آلودگی تهدیدی مهم برای منابع زیرزمینی و منابع سطحی آب محسوب می شود. برای کاهش خطرات ناشی از نشت مواد نفتی، پیش بینی و شناسایی نقاط حادثه خیز و اقداماتی که منجر به رخداد چنین حوادثی می شود ضروری است. همچنین تعامل بین بخشی و همکاری بین سازمان های درگیر باید قبل از وقوع بحران هایی از این دست، چاره ای اندیشیده شود.

مقدمه: وقوع زمین لرزه ها در ایران، از شروع قرن بیستم باعث مرگ 126000 نفر شد. ایران دارای گسل های لرزه ای است که احتمال ایجاد زلزله های مخرب در سال های آینده وجود دارد. با این حال علی رغم اهمیت موضوع، تاکنون مطالعه ای برای مرور متون زلزله های گذشته در ایران انجام نشده است. لذا باید گفت که استفاده از تجارب قبل تأثیرات مثبتی در پاسخ مناسب به حوادث بعدی دارد. هدف انجام این مطالعه مروری، استخراج درس های آموخته در حیطه سلامت از زمین لرزه های 25 سال اخیر ایران است. روش: برای انجام این مطالعه مروری، با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Google Scholar، Scopus، SID، Magiran، مقالات کنفرانس ها، گزارشات WHO و مقالات منتشر شده 255 سال اخیر، اطلاعات موجود و مرتبط با حیطه سلامت با کلید واژه های «زمین لرزه، درس های آموخته و ایران» استخراج شد. یافته ها: برای رسیدن به هدف، در مجموع 50 مقاله بررسی شد که از این تعداد، 36 مورد دارای شرایط ورود به مطالعه بودند. پس از بررسی مقالات منتخب، نتایج مقالات فوق کدگذاری و به صورت موضوعی در 10 گروه شامل مقاوم سازی سازه ای (4 مقاله)، امداد، نجات، اسکان (6 مقاله)، هماهنگی در پاسخ (3 مقاله)، سیستم کارآمد ارتباطات (2 مقاله)، آسیب های مهم جسمی (4 مقاله)، آمادگی بخش بهداشت و درمان (3 مقاله)، گروه های آسیب پذیر (4 مقاله)، بیماری های عفونی (3 مقاله)، حمایت روانی (2 مقاله) و تغییرات اجتماعی و اقتصادی پس از زلزله (2 مقاله) ارائه شد. نتیجه گیری: مرور علمی مقالات منتشر شده در زمینه زمین لرزه های مهم 25 سال اخیر در کشور ایران نشان داد که بررسی نتایج مطالعه آنها می تواند برای آمادگی بیشتر و مقابله مؤثرتر با زلزله های احتمالی آینده راهگشا باشد.

مقدمه: حوادث آتش سوزی از دیرباز یکی از تهدیدات مهم برای انسان محسوب می شده و منجر به جان باختن و آسیب جسمی و روانی تعداد زیادی از افراد، از دست رفتن اموال و دارایی ها، و نیز آثار سوء اقتصادی بر دولت ها شده است. در سال های اخیر حوادث آتش سوزی به دفعات در کشور اتفاق افتاده است که یکی از تأثیرگذارترین این حوادث، حادثه آتش سوزی ساختمان پلاسکو می باشد. این مطالعه به منظور بررسی و تحلیل آمادگی و پاسخ خدمات پیش بیمارستانی به این حادثه انجام گرفته است. روش: این تحقیق یک مطالعه موردی است که در سال 1395 انجام شد. به منظور جمع آوری داده ها از مستندات و گزارشات موجود در پایگاه های خبری و انجمن های علمی، گزارش ملی حادثه و نیز مشاهدات عینی کارکنان پیش بیمارستانی حاضر در صحنه استفاده گردید. یافته ها: بر اساس آمار اورژانس تهران، تعداد کلی مصدومان 235 نفر بودند که شامل 180 مورد درمان سرپایی و 55 مورد انتقال به بیمارستان بود. از 55 مورد نیز یک نفر فوت شد و سایر مصدومان پس از درمان ترخیص گردیدند. مهم ترین عامل مصدومیت مشکلات تنفسی گزارش شد و غالب مصدومان نیز از کارکنان بخش عملیات آتش نشانی، جست وجو و نجات و آواربرداری بودند. کارکنان پیش بیمارستانی در منطقه امن مستقر نبودند و از وسایل و تجهیزات حفاظت شخصی به درستی استفاده نشد. به علاوه، توزیع مصدومان در مراکز درمانی نیز مناسب نبود. نتیجه گیری: در این حادثه فراخوان نیروها و تجهیزات بر اساس مشاهدات عینی بدون ارزیابی دقیق صورت گرفت. وجود رویکرد سنتی و غیرعلمی در برآورد میزان نیرو و تجهیزات مورد نیاز به دنبال بروز حادثه و نبود دستورالعمل مدون در این خصوص یکی از بزرگ ترین چالش های پاسخگویی خدمات پیش بیمارستانی می باشد

مقدمه: به کارگیری یک سامانه مدیریتی کارآمد در حوادث غیرمترقبه می تواند اثرات منفی را در بیمارستان ها به حداقل ممکن کاهش دهد و بیشترین راندمان را با به کارگیری کمترین امکانات و حداقل منابع انسانی به دست آورد، سامانه فرماندهی حادثه بیمارستان یکی از معتبرترین سیستم های فرماندهی حوادث غیرمترقبه به منظور آماده سازی و افزایش کارایی بیمارستان ها می باشد. هدف پژوهش حاضر شناسایی آمادگی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان جهت استقرار سیستم فرماندهی حوادث غیرمترقبه بیمارستانی می باشد. روش ها: این پژوهش در سال 1387، به روش کیفی با مصاحبه عمیق انجام شد. جمعیت مورد مطالعه شامل مدیران ارشد بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و صاحب نظران در زمینه مدیریت حوادث غیرمترقبه بودند. روش نمونه گیری به صورت غیر تصافی هدفمند و از روش گلوله برفی و ابزارجمع آوری اطلاعات به صورت مصاحبه نیمه ساختار یافته بود که اطلاعات جمع آوری شده از طریق تحلیل محتوا به روش کلیزی تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: یافته های پژوهش در دو دسته کلی موانع داخلی و خارجی استقرار سیستم فرماندهی حادثه بیمارستان و ارائه راهکارهای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت جهت استقرار این سیستم طبقه بندی گردید. نتیجه گیری: با توجه به اینکه مشکلاتی در استقرارHEICS داریم، پیشنهاد می شود که مسئولان ذیربط در سطوح مختلف بهداشت و درمان با استفاده از سیستم های حمایتی و تشویقی برای اجرای هرچه سریعتر این سیستم اقدامات لازم را انجام دهند.