جاوید دیداری

هدف این پژوهش تعیین تأثیر جنسیت و سطح رقابتی بر تحلیل رفتگی ورزشکاران در رشته های ورزشی انفرادی است. به این منظور، طی مطالعه ای علّی - مقایسه ای، 185 ورزشکار از رشته های دو و میدانی، تیراندازی، ووشو، کاراته و تکواندو (سن: 78/4±19/25 سال، سابقه رقابتی: 07/6±24/8 سال، جنسیت: 96 مرد و 89 زن، سطح رقابتی: 87 نفر بین المللی و 98 نفر ملّی) که در مسابقات قهرمانی کشور یا اردوهای آماده سازی بازی های آسیایی در سال 1389 شرکت داشتند، با استفاده از روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و پرسشنامه های اطلاعات فردی و تحلیل رفتگی ورزشکار (ABQ) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون های تعقیبی تحلیل واریانس یک سویه و LSD در سطح اطمینان 95% تحلیل شدند. نتایج نشان داد تحلیل رفتگی زنان در تمامی ابعاد بیشتر از مردان است (01/0>p). ورزشکاران حاضر در رقابت های کشوری، بیشتر از از ورزشکاران حاضر در رقابت های بین المللی احساس کاهش پیشرفت و احساس بی ارزشی داشتند (01/0>p)، اما در بُعد فرسودگی جسمی/ هیجانی نتایج معکوس بود (009/0=p). مقایسه های چندگانه برای اثر تعاملی جنسیت و سطح رقابتی نشان داد زنان در سطح رقابت های کشوری در ابعاد احساس کاهش پیشرفت و احساس بی ارزشی و در سطح رقابت های بین المللی در بُعد فرسودگی جسمی/ هیجانی دارای بیشترین سطح تحلیل رفتگی هستند (05/0>p). یافته های پژوهش حاضر پیشنهاد می کند که ورزشکاران زن، به ویژه در سطوح رقابتی پایین در معرض خطر بیشتری برای احساس کاهش پیشرفت و احساس بی ارزشی قرار دارند، در حالی که در سطوح رقابتی بالا ممکن است برای تجربه فرسودگی جسمی/ هیجانی آسیب پذیرتر باشند.