مجید تیربند

پارک های کودک به عنوان یکی از پارک های شهری دارای اثرات مختلف اجتماعی، اقتصادی و اکولوژکی می باشند. از اثرات اجتماعی آن ها می توان به افزایش تعاملات اجتماعی، ایجاد زمینه های کاری، اجتماعی شدن افراد و انتشار عقاید و افکار ارزشی اشاره کرد. از این رو پژوهش حاضر به بررسی نقش پارک کودک محله راهنمایی شهر یاسوج در هویت یابی مکانی اهالی این محله می پردازد. بدین منظور برای جمع آوری اطلاعات از روش میدانی در قالب پرسشنامه استفاده شده است. ابتدا براساس جمعیت محله12207، حجم نمونه براساس روش کوکران 373 در نظر گرفته شد. سپس پایایی سوالات براساس روش آلفای کرونباخ 8/0 محاسبه گردید و روایی با توجه به نظر کارشناسان ارزیابی شد. در ادامه از آزمون تی تک نموته ای و آزمون فریدمن برای تجزیه و تحلیل نتایج استفاده شد. نتایج نشان داد که تاسیس پارک پیامدهای اجتماعی مثبت داشته(23/4) و زمینه را برای تعاملات بیشتر فراهم کرده است. با افزایش تعاملات ابعاد سرمایه اجتماعی(22/4) مانند همدردی، مشارکت پذیری و روحیه جمع گرایی افزایش یافته است. همچنین نتایج نشان داد که هویت مکانی اهالی افزایش یافته(4) و حس تعلق آنان به محله بیشتر شده است. در نهایت نتایج آزمون فریدمن نشان داد که تاسیس پارک نقش بیشتری در افزایش سرمایه های اجتماعی(65/1) نسبت به هویت یابی مکانی(35/1) داشته است. 

انجام مطالعات شهری با دیدگاه عدالت اجتماعی در سال های اخیر به عنوان یکی از رویکردهای مهم شناخته شده است. در این رویکرد به شاخص های مختلفی پرداخته می شود که میزان دسترسی به خدمات شهری و ارزش افزوده زمین، از جمله مهمترین آنهاست. یکی از روش های بهینه ارائه خدمات برای تحقق این امر، تقسیم یک شهر به عنوان یک سیستم به مناطق مختلف و ارائه خدمات شهری متناسب با ویژگی جمعیتی است. روش این پژوهش، بر اساس هدف کاربردی و براساس ماهیت توصیفی- موردی و تحلیلی است. ابزار جمع آوری اطلاعات با از استفاده منابع موجود و برداشت های میدانی بوده و ابزار سنجش اطلاعات با استفاده از داده های آماری مدل های اسکالوگرام، تاکسنومی، موریس، ضریب ویژگی، استاندارد سازی داده های مختلف الجنس و شاخص مرکزیت مکانی تجزیه و تحلیل شده است. یافته های این پ ژوهش نشان می دهد که نواحی شهر یاسوج از نظر میزان دسترسی به امکانات و خدمات شهری تفا وت زیادی با هم نداشته، قیمت زمین و در نتیجه ارزش افزوده زمین در آن به طور معناداری از شاخص های مورد بحث پیروی می کند و خدمات ارائه شده بنا به موقعیت و نحوه توسعه شهر به شکل عادلانه تقسیم شده است و در نتیجه آن، ابتدا نواحی 2 و1 شهری و سپس مناطق3 و4 به امکانات توسعه و ارزش افزوده دست یافته اند.