مریم رضایی مقدم

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه دین داری و خودشناسی با شکل گیری هویت است. این پژوهش به شیوه کتابخانه ای انجام شده است. بر اساس یافته های حاصل از این پژوهش، هویت یک ساختار روانی ـ اجتماعی پیچیده است که از دیرباز توجه جامعه شناسان و روان شناسان را به خود جلب کرده است. نوجوان در این دوره، باید به تعریف مناسبی از «خود» دست یابد که منحصر به فرد و مجزای از دیگران باشد و سازگاری شخصی و اجتماعی را برای او فراهم آورد. تعیین هویتی که با تواناییها، انتظارات و توقعات فرد ناسازگار باشد، سبب ایجاد بحران میشود و فرد را با مشکلاتی در زندگی اجتماعی روبه رو میسازد. دین نقش اساسی در تکوین هویت دارد. گرایش های مذهبی به عنوان یک پایگاه هویتی پرقدرت میتواند مسیر تکامل را به نوجوان نشان دهد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رفتار زیست محیطی دانش آموزان ابتدایی شهرستان آمل، انجام شد. روش پژوهش، کیفی، از نوع نظریه پایه بود. این مطالعه با نمونه گیری هدفمند آغاز و تا اشباع داده ها ادامه یافت. مشارکت کنندگان 13 دانش آموز پایه های چهارم (2 نفر)، پنجم (4 نفر) و ششم (7 نفر) مقطع ابتدایی شهر آمل مورد مصاحبه فردی قرار گرفتند. با توجه به این که در 3 مصاحبه آخر، هیچ کد جدیدی استخراج نگردید، اشباع داده ها حاصل و فرآیند نمونه گیری متوقف گردید. گردآوری داده ها با استفاده از روش مصاحبه فردی نیمه ساختار یافته انجام شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مقایسه مداوم کوربین و اشتراوس شامل سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کد گذاری انتخابی، استفاده شد. در کدگذاری اولیه، تعداد 83 کد اولیه استخراج گردید که در فرآیند تحلیل و مقایسه مداوم، تعداد کدهای اولیه به 34 مورد تقلیل یافت و در نهایت 4 کد محوری و 1 کد انتخابی حاصل گردید. کد انتخابی حاصل از این پژوهش، عوامل فردی نامیده شد که چگونگی اجرای رفتار زیست محیطی دانش آموزان ابتدایی را شکل می دهد. بر این اساس، متغیرهای حاصل از کد بندی در کد محوری عوامل فردی شامل آگاهی، عوامل انگیزشی، عادت ها و نگرش بود.