امیر ریسمانباف

هدف : تحلیل تاریخی و نظری- فلسفی از جنبش دکومانتاسیون به­دست می­دهد و بازاندیشی درباره آرمان­ها و دستاوردهای آن می­پردازد. « قالب­محوری » که در نتیجه تکنولوژی­زدگی در حرفه ما حادث شده است را به نقد گذارد تا از رهاورد آن بتوان به الگویی کلی، متناسب با اقتضائات حرفه دست یافت، و بر تضادها و ناهمگونی­های منتسب به الگو/ الگوهای موجود غلبه یافت. روش/ رویکرد پژوهش : مستندات تاریخی مربوط به نضج­گیری و توسعه جنبش دکومانتاسیون در اواخر قرن نوزدهم در اروپا، برای تحلیل تطور سنت­های بنیادین حاکم بر علوم کتابداری و اطلاع­رسانی به­کار گرفته شده است. یافته­ها : نظریه­پردازان حوزه کتابداری نیازمند بازاندیشی آرمان­ها و دامنه تبعات جنبش دکومانتاسیون هستند. مهم­ترین دستاورد جنبش، جلب توجه کتابداران به « محتوا » و رهایی از چارچوب­های ذهنی وابسته به « قالب » بوده است. این الگو از حدود پنج دهه پیش با توسعه فناوری­های نوین اطلاعاتی به­طور مستمر در حال افول است. فن­زدگی افراطی، به­طور دائم در حال جدا کردن حرفه از « محتوا » و بازگشت دوباره آن به « قالب­زدگی » است. نتیجه­گیری : می­توان در مواجهه با دو سنت « ماشین­محوران » و « انسان­گرایان » در حرفه باید به تدارک چارچوب فکری تازه­ای اندیشید که منبعث از الگوی جنبش دکومانتاسیون است.

هدف: هدف از این پژوهش، مرور پیشینه مطالعات تاریخی با تأکید بر انجام این گونه مطالعات در علم اطلاعات است. این پژوهش کوشیده تا زوایا و جنبه های ایجابی توجّه بیشتر به موضوع را در رشته بکاود. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش، از نوع نظری و مروری تحلیلی است. یافته ها: غفلت از انجام این گونه مطالعات، آسیبهایی را در عرصه نظر و عمل در رشته به دنبال داشته است. پاره ای از آینده نگریهای نابجا در رشته از جمله این آسیبهاست. همچنین، اقبال به این مطالعات که از حدود دو دهه پیش در رشته رو به گسترش است، به تغییراتی در چشم انداز نظری رشته منجر شده است؛ مانند بازکاوی مفاهیم دکومانتاسیون در فضای نظری رشته. بحث و نتیجه گیری: نیاز علم اطلاعات به کار تئوریک، تغییر پارادایم، دستیابی به نظم مفهومی، شناسایی بی مبالاتی های نظری در گذشته رشته و بازنمایی آن به قصد تصحیح در آینده، لزوم بلوغ رشته و تسریع در روند حرفه ای شدن، از جمله دلایل نیازمندی فوری به انجام مطالعات تاریخی در گذشته رشته است.