مهدی حبیب اللهی

مهدی حبیب اللهی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۲۸ مورد از کل ۲۸ مورد.
۲۱.

آسیب شناسی کتاب «هرمنوتیک قرآنی طبرسی و مهارت تفسیر قرآن»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مجمع البیان نسخ تحریف علم مستشرقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۴۷
کتاب «هرمنوتیک قرآنی، طبرسی و مهارت تفسیر قرآن» اثر برویس فاج ( Bruce fudge ) از جمله آخرین نگاشته های خاورشناسان در زمینه تفسیر امامیه است. بررسی کتاب نشان می دهد که با وجود ابتکار و تلاش فاج در خلق برخی مطالب کتاب، کاستی ها و اشکالات مهمی نیز به چشم می خورد. مقاله پیش رو، ضمن اشاره به محتوی کتاب و بیان نقاط قوت و ضعف آن، برخی نظریات ناصواب در کتاب را با استفاده از مصادر معتبر و استدلال های متقن به بوته نقد گذاشته است. شبهه نسخ و وجود تناقض در قرآن، حل نشدن مسأله تحریف قرآن نزد دانشمندان معاصر، برداشت اشتباه از برخی احادیث از جمله موارد مطرح شده در کتاب فاج است که بایسته بررسی و نقد می باشد که در نوشتار حاضر به سامان رسیده است.
۲۲.

رابطه کاربرد شناختی فواصل آیات با محتوای آن(مطالعه موردی فلاح)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کاربرد شناسی بافت زبانی نظریه سرل کنش گفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱ تعداد دانلود : ۵۶
یکی از شاخه های مهم در دانش زبان شناسی، کاربردشناسی است؛ که برشناسایی منظورگوینده یا نویسنده متمرکز شده و ابزار مهم آن عناصر بافت درون زبانی و برون زبانی است. از طرفی یکی از موضوعات چالشی در دانش علوم قرآن و تفسیر، موضوع اختتام آیات و ارتباط معنایی آن ها با محتوای آیه یا سوره است، به گونه ای که گاهی جملات واحد در پایانه آیات با یک صورت در کاربردهای مختلف دارای نقش های گوناگون می گردد و هر یک مقصود متفاوتی را منتقل می کند. این پژوهش در پی آن است که با استفاده از برخی اصول و مؤلفه های دانش کاربردشناسی، به تحلیل آیات قرآن با اختتام اوصاف انسان های رستگار پرداخته و ابعاد موضوعی این آیات و تفاوت های مفهومی آن ها در سطح مراد جدی و مقصود نهایی را بر اساس نظریات آستین و سرل در خصوص نظریه کارگفت آشکار سازد. روش پژوهش بکار گرفته شده تحلیلی- توصیفی با استفاده از برخی مؤلفه های بافت درون زبان و برون زبان، یعنی روابط هم نشین و جانشین، فضای نزول، لحن کلام و مقام سخن است؛ هر کجا از این پایانه استفاده می شود موضوع تقوا، دعوت به سوی خیرات، تبعیت از حکم پیامبر و... مد نظر است.
۲۳.

تبیین مراد جدی در تفسیر، با رویکرد کاربردشناسانه (مطالعه موردی از پیش انگاری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کاربردشناسی ازپیش انگاری تفسیر قرآن زبان شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۳۷
ازپیش انگاری ابزاری زبان شناختی است که در دانش کاربردشناسی یا معناشناسی کاربردی برای بیان و استنباط مفاهیم غیر مستقیم از یک متن یا گفتار به کار می آید. دانش کاربردشناسی در دهه های اخیر به منظور تفسیر و توضیح نشانه های زبانی و غیرزبانی و تبیین منظور نهایی تولید کننده نشانه کاربرد وسیعی داشته است. با توجه به اینکه در تفسیر قرآن کریم، مفسر با «متن» سروکار داشته و یکی از اهدافش تبیین مراد جدی خداوند است، این دانش و مؤلفه های آن بسیار مؤثر و کارساز است. در این مقاله سعی شده است پس از معرفی اجمالی دانش کاربردشناسی و توضیح مؤلفه ازپیش انگاری که در قالب لایه سوم بافتی به تبیین مراد جدی متکلم می پردازد، نقش این مؤلفه را در تفسیر آیات منتخب نشان دهد. براساس یافته های این پژوهش مشخص شد توجه به ازپیش انگاری در تفسیر قرآن موجب کشف مفاهیم غیرمستقیم و لایه های عمیق تر آیات قرآن می شود. هرچند مفسران قرآن به صورت سنتی به این مقوله توجه داشته اند، استفاده از تقسیم بندی ، گستردگی بحث و نظام مندی آن در دانش کاربردشناسی به کشف مفاهیم جدید منتهی می شود.
۲۴.

A Pragmatic Approach Towards the Quran in Medieval Muslim Exegeses(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Quranic exegeses pragmatics Presupposition Entailment Conventional implicature

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶ تعداد دانلود : ۴۴
Muslim exegetes have long sought to discover the wise secrets, rhetorical points, and explicit or implicit messages embedded in the expressions and structures of the Quranic text. In addition to the common methods of using lexicological approaches, Arabic morphology and syntax, ancient Arabic poetry or narrating the exegetical sayings from the prophet''s Companions to literally interpret explicit meanings of Quranic words, they sometimes appealed to intellectual methods in order to extract implicit and implied meanings hidden in some Quranic verses. In modern times, most of these technics and methods have been classified and introduced in various branches of linguistics. One of the relatively new branches of linguistics which concerns inferring implied, and intended meanings out of the utterances is pragmatics. The present study aims at conducting a comparison between the newly developed elements of pragmatics and some of the medieval Quranic commentaries which applied those elements. In this regard, three much discussed elements of presupposition, entailment and conventional implicature have been selected and then a number of old Quranic exegetes in which these three elements have been indirectly used are introduced. The study indicates that Muslim commentators of the medieval era were aware of these technics and extensively used them in their works.
۲۵.

Exploring the Implicit Meanings of the Qur’ān Through Pragmatics: Reference, Presupposition and Entailment in Focus

کلید واژه ها: Qur’ānic Interpretation pragmatics Context Speaker’s Primary Intention

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۱۳
Pragmatics is a field of knowledge that aims to examine and elucidate the primary intentions and meanings of utterances and writings. This discipline, utilizing various linguistic and non-linguistic contexts, seeks to extract the intended meaning of speakers and writers, portraying implicit, figurative, and indirect meanings within sentences. The purpose of this article is to introduce this discipline and its components, such as references, presuppositions, and entailments, and to explore how these components can be employed in the examination of Quranic verses, particularly in elucidating the serious intentions of the Almighty. This research is a qualitative research in which data is collected by library method and analyzed by analytical and citation method. Although many of these components have been scattered throughout the extensive Islamic literature and in various branches of Islamic sciences such as rhetoric, Quranic sciences, interpretation, and the science of principles of interpretation, a comprehensive examination of them from a different perspective can contribute to the interpretation of the Quran and the extraction of some new concepts from its verses.
۲۶.

تأثیر انسان شناسی نمادین در تفسیر مفاهیم قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسان شناسی نمادین تفسیر قرآن گیرتز ترنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۷
دین به عنوان یک فرآیند اجتماعی، از نگاه انسان شناسی نمادین، موضوعی برای بررسی است ؛ از این رو انسان شناسان نمادگرا، به دنبال بررسی دین، در پی فهم قرآن نیز برمی آیند و در طی این فرآیند، از روش انسان شناسانه برای تفسیر، بهره می گیرند. به همین جهت، این پرسش مطرح می شود که روش انسان شناسی نمادین، در تفسیر قرآن، تا چه اندازه موثر است؟ ضرورت بحث این مسئله در این است که میان اندیشمندان اختلاف وجود دارد و آن اینکه آیا زبان دین، زبان نمادین است و یا خیر؟ با بررسی نقش انسان شناسی نمادین در تفسیر قرآن، می توان دریافت که نمادگرائی تا چه اندازه، در درک مفاهیم قرآنی کاربرد دارد . با مشخص شدن میزان تاثیر آن، مشخص می شود که آیا همه جنبه های زبان دینی نمادین است یا خیر. با بررسی انجام شده مشخص شد، این دو گرایش، در مقابل نگاه تفسیر قرآن به قرآن قرار می گیرد و در هر دو رویکرد، برای شناخت معنای هر نشانه ، حتما باید بافت برو ن متنی آن را مشخص نمو د ؛ با این تفاوت که در نگاه گیرتز، بافت برون متنی ، فرهنگ و فرد است و درنگاه ترنر ، نظام معنائی اجتماعی . از این رو به صورت کلی نشانه ها به صورت فردی فاقد معناست .
۲۷.

مفهوم سازی تأثیر سوگند در نظام هدایت بر مبنای مقوله حجمی در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سوگند قرآن کریم نظام هدایت مقوله حجمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۱۰
مفهوم قسم و سوگند در قرآن کریم از مسائل مهمی است که باید با استفاده از دانش معناشناسی شناختی موردبحث قرار گیرد. در این تحقیق از نظریه استعاره مفهومی و طرح واره های تصوری بر پایه مقوله حجمی استفاده می شود. هدف از تحقیق حاضر درک عمیق و جامع از مفهوم سوگند در قرآن کریم با توجه به روشی علمی در مطالعات تفسیری مدل مفهوم سازی قرآن می باشد. این نوشتار که نتیجه یک پژوهش است ازنظر هدف کاربردی است و از جهت سطح تحلیل برخوردار از ماهیتی توصیفی- استنباطی و از جهت روش به روش کتابخانه متکی است. جمع آوری داده های موردنظر از طریق فیش می باشد. ابتدا موارد استعمال سوگندها در قرآن کریم استخراج شده است و بعد بر مبنای مقوله حجمی موردبررسی قرار می گیرد. نتیجه حاصل از تحقیق این شد که در مفهوم سازی سوگندهای قرآن کریم، کتاب قرآن و عقل نمادی برای هدایت معنوی در تاریکی های جهل و گمراهی هستند که انسان خسران زده نشود. خورشید و ستارگان آسمان در تاریکی های دریا و خشکی هدایت کننده حسی هستند تا انسان به سمت حق خروج کند؛ و اگر انسان باوجود همه نمادهای هدایتی ملموس و دیدنی، به سمت نور نرود؛ ظلمت و تاریکی ظلالت، این قبیل افراد را فرا می گیرد.
۲۸.

تأثیر فرهنگ سازی با تکیه بر سنت های الهیِ موجود در آیه ۷ سوره ابراهیم، بر ایجاد نشاط و امید در جامعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سنت های الهی فرهنگ سازی نشاط شکر کفران نعمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲ تعداد دانلود : ۶
ایجاد روحیه نشاط و امید در جامعه، ضمن فواید گوناگون، موجب می شود مردم با انرژی مضاعف تلاش کنند و در سایه این فعالیت های پرشور، پیشرفت همه جانبه در عرصه های مختلف حاصل شود. اکنون سؤال این است که چگونه نشاط و امید را در جامعه ایجاد کنیم و سطح آن را ارتقا دهیم؟ در این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی، آیه ۷ سوره ابراهیم بررسی و معلوم شد که این آیه حاکی از دو سنت الهی در رابطه با آثار شکرگزاری و کفران نعمت است. روحیه شکرگزاری و دوری از کفران، عاملی بی بدیل در ایجاد و ارتقای سطح امید، شادی، شور و تکاپو، تلاش، قدرشناسی و مثبت نگری است. هدف این تحقیق، اثبات این مدعاست که سنن الهی این آیه با توجه به ویژگی هایش ، پیامی دارد که موجب می شود فرهنگ سازی عمومی طبق آن، نقش چشمگیری در ایجاد روحیه شکر و دوری از کفران و در نتیجه، گسترش نشاط و امید در جامعه داشته باشد. در این راستا، پس از تعریف سنت ها و بررسی ویژگی های آن ها، به اثبات وجود دو سنت در آیه ۷ سوره ابراهیم پرداخته شده است؛ سپس تأثیر هریک از ویژگی های این دو سنت بر تبلور روحیه شکر و دوری از کفران بررسی گردید. در ادامه اثر این روحیه در ایجاد نشاط و امید مورد توجه قرار گرفت و در نهایت، با الهام از روش فرهنگ سازی قرآن، چگونگی فرهنگ سازی عمومی طبق پیام این آیه تبیین گردید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان