سید کمال چهارسوقی

یکی از عوامل اساسی در رشد سطح کیفیت زندگی افراد در جوامع امروزی بی‌شک بهبود خدمات نقل و انتقالات عمومی است. بالا بردن کیفیت ارایه خدمات حمل‌و‌نقل نیازمند افزایش میزان هماهنگی در فرآیندها و همچنین برقرار ساختن امکانات دسترسی سریع‌تر و آسان‌تر افراد به‌این گونه خدمات است. تجارت الکترونیکی با توجه به توانایی‌ها و امکانات خود می‌تواند به عنوان بستری جهت تقویت و تکامل فرآیندهای حمل‌و‌نقل عمومی در نظر گرفته شود و به‌این ترتیب ورود شرکت‌های حمل‌و‌نقل عمومی به تجارت الکترونیکی به عنوان گامی جهت تقویت و تکامل فرآیندهای حمل‌و‌نقل عمومی در نظر گرفته می‌شود. در این پژوهش با توجه به مطالعه مدل‌های ورود به تجارت الکترونیکی و تحلیل آنها، نسبت به تعیین مدل مناسبی برای ارزیابی عملکرد شرکت‌های حمل‌و‌نقل در ورود به تجارت الکترونیکی اقدام شده است و با استفاده از مدل به دست آمده یک شرکت حمل‌و‌نقل عمومی (‌شرکت رجاء‌) مورد ارزیابی قرار گرفته است. به منظور ارزیابی عملکرد شرکت رجاء از ابزار پرسشنامه جهت جمع‌آوری داده‌های مرتبط استفاده شده و برای تحلیل داده‌ها، روش تحلیل مسیر1 که توانایی تعیین میزان تأثیر‌گذاری هر یک از متغیرهای مدل را بر عملکرد شرکت دارد، بکار گرفته شده است. با توجه به تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده، شاخص‌های مؤثر بر عملکرد تجارت الکترونیکی شناسایی شده‌اند. به‌این ترتیب با استفاده از این شاخص‌ها چارچوبی جهت ارزیابی عملکرد شرکت‌های حمل‌و‌نقل عمومی در ورود به تجارت الکترونیکی به دست آمده است.

یکی از موضوعات مورد توجه در سیستم‌های اطلاعاتی، شناسایی عامل هایی است که منجربه موفقیت پیاده‌سازی این سیستم‌ها می‌شوند. مقاومت کارکنان دربرابر تغییر از عوامل مهمی است که ممکن است در مسیر پیاده‌سازی سیستم‌های اطلاعاتی مشکل‌ساز شود. این مقاله از طریق مطالعات پیمایشی به بررسی ارتباط بین دلایل مقاومت و نوع سیستم های اطلاعاتی پرداخته و میزان اهمیت هریک از راهبردهای افزایش سطح پذیرش را در سیستم های اطلاعات مدیریت (MIS) و تراکنشی (TPS)، از دیدگاه مدیران سنجیده است. نتایج حاصله از این مطالعه، حاکی است که، MIS و TPS، به دلایل متفاوتی مورد مقاومت واقع می‌شوند و درعین حال اثربخشی راهبردهای مختلف نیز در آن ها متفاوت است. این تحقیق به شناسایی دلایل مقاومت و تبیین راهبردهای مناسب هر سیستم می‌پردازد و الگویی را برای پیاده‌سازی موفق سیستم‌های اطلاعاتی ارایه می‌دهد.

"تغییر"، تنها عنصر تغییرناپذیر زندگی در دنیای امروز است. آینده، مملو از عدم قطعیت هاست و شناسایی عدم قطعیت های بحرانی، وظیفه ی اصلی طراحان سناریو است. سناریوها به مثابه یکی از ابزارهای نخستین و پرکاربرد در فرآیند تفکر و مدیریت راهبردی هستند که رهبران و مدیران سازمان ها برای تصمیم گیری در برابر عدم قطعیت های پیش روی خود به کار می برند. "برنامه ریزی سناریو"، روش منظمی برای کشف نیروهای پیشران کلیدی در متن تغییرات شتابان با پیچیدگی های فوق العاده و عدم قطعیت های متعدد است. با توجه به نقش آینده پژوهی در حوزه انرژی، در این مقاله، ضمن تبیین مقوله های فوق الذکر، به تجزیه و تحلیل رویکردی جدید در فرآیندهای برنامه ریزی سناریو به منظور ارزیابی"راهبرد های مدیریت انرژی کشور" پرداخته می شود و مقوله هایی نظیر: تعیین مسئله اصلی، شناسایی عدم قطعیت ها، ترکیب و ایجاد سناریوها و ارزیابی راهبرد های ذیربط نیز مورد بررسی و تدقیق قرار می گیرند. نتایج تحقیق نشان می دهد که راهبرد های تبیین شده تنها در یک یا دو سناریو مفید واقع می گردند و در سایر سناریوها دچار ضعف هستند. بنابراین بازنگری و تدوین مجدد راهبرد ها، به منظور مدیریت بهینه انرژی در کشور ضروری به نظر می رسد.

شناسایی و به کارگیری صحیح و مناسب دانش، در موفقیت مدیریت دانش امری ضروری است. دانش و ابزارهای اشتراک گذاری دانش، اگر به خوبی شناسایی و به کار گرفته و ارتباط مناسبی بین آنها برقرار شود، در موفقیت پروژه نقش چشمگیری دارند. آنچه در این مقاله مورد توجه قرار می گیرد شناسایی، طبقه بندی و اولویت بندی دانش و ابزارهای اشتراک گذاری دانش در عرصه مدیریت پروژه با بهره گیری از استاندارد پیکره دانش مدیریت پروژه، روش های نوین آماری، تحلیل عاملی و پیمایش از خبرگان است. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه انجام پذیرفته و پس از طبقه بندی و اولویت بندی دانش و ابزارهای اشتراک گذاری دانش بر اساس اهمیت، درنهایت ارتباط بین گروه های دانشی و گروه ابزارهای اشتراک گذاری دانش با استفاده از ماتریس ارتباطات مورد توجه قرار گرفته است، ماتریس به معرفی مناسب و کارآمدترین گروه ابزارهای اشتراک گذاری دانش در گروه های دانشی مختلف پرداخته است. نتایج پژوهش می تواند نقش مؤثری را در اجرای موفق مدیریت دانش در مدیریت پروژه های کشور ایفا کند.

مذاکرات عامل محور یکی از رویکردهایی است که کانون توجه دنیای تجارت الکترونیک در زمینه مذاکرات خودکار قرار گرفته است. برقراری مذاکرات خودکار به تبیین سازوکاری برای مذاکره نیاز دارد و بدیهی است کاربران سازوکاری را می پذیرند که بتواند جایگزین مناسب و معتمدی برای مذاکره کننده انسانی باشد. بنابراین نیاز به طراحی سازوکار های مذاکره عامل محور کارا و باورپذیر در زمینه کاربردی تجارت الکترونیک، به خوبی احساس می شود. در این مقاله سازوکاری برای مذاکره چند موضوعی معرفی می شود که با ارائه پیشنهادهای دوگانه در هر دور مذاکره، ضمن افزایش احتمال دست یافتن به جواب های بهتر، زمان مذاکره را کاهش می دهد و به مذاکراتی کارآمد دست می یابد. برای این کار با تمرکز بر مدل استدلالی مذاکرات، ابتدا مدل تصمیم گیری هریک از عامل ها در مورد پیشنهاد دریافتی تدوین شد و پس از آن روشی نوین و کارآمد برای تولید پیشنهادهای متقابل طراحی شده است. کارایی و اعتبار سازوکار مذاکره پیشنهادی به کمک موارد از پیش تعریف شده ادبیات نشان داده شده است. برای روشن تر شدن چگونگی اجرای آن، از نمونه کاربردی استفاده شده است.