طیبه دهقان نیری

هدف: پژوهش حاضر به منظور پیش بینی ابعاد نگرش مثبت به مواد مخدّر در دانش آموزان دوره متوسطه بر اساس ویژگی های فردی و خانوادگی صورت گرفت. روش: جامعه آماری شامل همه دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 400 دانش آموز انتخاب شدند و به مقیاس نگرش سنج به مواد مخدّر و مواد محرّک، مقیاس سطح ایمنی- ناایمنی خانواده، مقیاس شیوه تربیتی پدر و مادر و مقیاس رابطه با خواهر و برادر پاسخ دادند. این پژوهش از نوع همبستگی می باشد و داده ها با استفاده از رگرسیون چند متغیّره و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که سن، روابط خانوادگی و شیوه تربیتی می توانند ابعاد سه گانه نگرش به مواد مخدّر را پیش بینی نمایند. در مقابل نگرش کلّی دانش آموزان نسبت به مواد مخدّر از روی سن، تحصیلات پدر، روابط خانوادگی و جوّ عاطفی خانواده قابل پیش بینی است. نتیجه گیری: اطّلاعات دقیق درباره ویژگی های فردی و خانوادگی پیش بینی کننده ی نگرش مثبت به مواد مخدّر، هنگامی قابل دستیابی است که ابعاد سه گانه نگرش به مواد مخدّر به تفکیک مورد تحلیل قرار بگیرند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی دقت آماره پارامتریک U p در شناسایی سبک های پاسخ دهی شایع در داده های چند ارزشی بود که با استفاده از مدل امتیاز پاره ای راش، داده ها ی پنج گزینه ای با 25 تکرار، شبیه سازی شدند. چهار سبک پاسخ دهی؛ انتخاب گزینه انتهایی مثبت، منفی، تصدیق کردن و انتخاب گزینه میانی در موقعیت های مختلف (حجم نمونه، طول پرسشنامه ، درصد سؤال ها با الگوهای پاسخ ناهمسان و درصد افراد با سبک های پاسخ دهی) مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان دادند که متوسط دقت آماره U p در شناسایی سبک های پاسخ دهی در تمامی موقعیت ها در انتخاب گزینه انتهایی مثبت و منفی بالا است؛ در مقابل، توانایی شناسایی سبک پاسخ دهی انتخاب گزینه میانی را ندارد و همچنین عملکرد این آماره در شناسایی تصدیق پایین می باشد. بررسی عوامل مؤثر بر دقت آماره برازش شخص نیز نشان داد که به طورکلی با افزایش حجم نمونه، تعداد سؤالات پرسشنامه و درصد سؤال های ناهمسان، دقت آماره U p بیشتر می شود؛ در مقابل با افزایش درصد پاسخ دهندگان دارای سبک پاسخ دهی، دقت این آماره کاهش می یابد؛ بنابراین، با توجه به نتایج پژوهش در شرایطی که احتمال سبک پاسخ دهی انتخاب گزینه انتهایی مثبت یا منفی وجود دارد، پژوهشگران می توانند با توجه به حجم نمونه و طول پرسشنامه از آماره U p استفاده کنند.