محسن رفعت

تظاهر و نفاق به سبب سوءاستفاده از دین و اعتقادات مذهبی، همواره وجود داشته و دارد. در زمان ائمه k نیز برخی با هدف فریب مردم، جاسوسی برای حاکمان و ضربه زدن به امامان و شیعیان، تظاهر به تشیع می نمودند. بنابراین برخی از معصومان k برای هشیارسازی مردم، به تبیین ویژگی های شیعیان واقعی از دروغین پرداختند. در حدیثی از کتاب کافی به برخی ویژگی های شیعیان و شیعه نمایان اشاره شده که یکی از صفات متظاهرین به تشیع، هلاکت آن ها به وسیله طاعون معرفی شده است. مفهوم این عبارت با آیات، روایات و شواهد تجربی تناقض دارد؛ زیرا طاعون نوعی بیماری همه گیر است و عقلاً نمی توان آن را منحصر به گروهی خاص دانست. بنابراین پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و با هدف نقد متن و بررسی فقه الحدیثی این روایت انجام شده است. بررسی سند حاکی از اعتبار حدیث است؛ اما متن حدیث در کتب مختلف، حائز تفاوت هایی است که با استناد به برخی از آن ها می توان برای «طاعون یَقتُلُهُم  » معانی دیگری غیر از بیماری فرض نمود. بنابراین مفهوم عبارت مذکور از نظر واژگانی، آیات، روایات و شواهد تجربی و تاریخی بررسی گردید و استناد به یافته های تحقیق نشان داد هلاکت با طاعون که به شیعه نمایان نسبت داده شده، معرف مرگی غیر از بیماری و به معنای مرگ با ادوات جنگی همچون شمشیر یا نیزه، و یا مرگ قلب و روح ایشان است.