دولت در اندیشه سیاسی امام موسی صدر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پرسش اصلی مقاله این است که از نگاه امام موسی صدر، دولت چه ویژگی هایی دارد که می تواند نقش پیش برنده جامعه را ایفا کند. مدعا این است که صدر دراین باره نگاه جامعی دارد و همزمان که وضعیت موجود دولت را نقد می کند، راه حل هایی ارائه می دهد که در اثر آن دولت سامان بهتری می یابد و برای پیشرفت در جامعه نقش مهم تر و ایجابی تری ایفا می کند. در توضیح مدعا می توان به ایده اصلی و کلیدی صدر در لبنان اشاره کرد. ایشان در میانه یک نظام سیاسی فرقه گرا و یک دولت سکولار به دنبال ایجاد راه سومی است که بتواند با توجه به مشترکات دینی موجود در جامعه لبنان از حضور مؤثرتر دین در این جامعه دفاع کند. درواقع صدر بر آن است که ارزش های دینی را در دولت جاری کند که در اثر آن انسان متعالی خلق و هستی یابد و حیات اجتماعی او سرشار از ارزش های متعالی شود. صدر دین اصیل را برای حضور در صحنه اجتماع و عرصه زیست جمعی و زندگی انسان می داند؛ ازاین رو از حضور اجتماعی دین دفاع می کند. دو مانع عمده در پیش روی صدر، نظام سیاسی و اجتماعی فرقه گرایانه و مشی سکولار دولت و جامعه لبنان و غیبت دین و ارزش های دینی از صحنه اجتماعی است. صدر در دوره حضور بیست ساله خود در لبنان هر دو مسیر را نادرست می داند و بر راه سومی تأکید می کند؛ یعنی بهره گیری از مشترکات ادیان در ساخت جامعه و حل مشکلات انسان؛ بنابراین نگاه صدر به دولت نیز خارج از این وضعیت نیست. طرحی که وی پیش پای انسان قرار می دهد، افزون بر ابتنای آن بر حضور اجتماعی دین، دولتی است که از مشکلات فرقه گرایانه و مصائب سکولاریسم فارغ باشد. وی نام چنین دولتی را «دولت آسمانی» می نامد که می تواند فراتر از نگاه و مشی نظام فرقه گرایانه و مشی و مرام سکولار به اداره یک جامعه بیندیشد و برای انسان چاره اندیشی کند. در این مقاله به مباحث سلبی و ایجابی و ماهیت دولت و مناسبات سیاست با دین و دوگانه فرقه گرایی و سکولاریسم در بحث دولت اشاره و مباحث امام صدر تحلیل شده است.State in the political thought of Imam Musa Sadr
Purpose: The purpose of this article is to explain Sadr's view of the state and to point out the main features of this state. Therefore, in the article, the negative and positive issues, the nature of the state, the relationship between politics and religion, and the duality of sectarianism and secularism in Sadr's political thought have been discussed.
Methodology: Sadr's view of the state as the largest and most important institution in a society reflects the reality of the state in society. Therefore, while paying attention to this issue, this article aims to express some characteristics of the state in Sadr's thought and opinions with a descriptive approach and thematic analysis and to introduce the ideal state in a culturally diverse society.
Findings: While increasing religious and social awareness in the society, Sadr has tried to remove the government structure from the domination of sectarianism and secularism and find a correct way to solve social problems and problems in which meritocracy, faith and individual and collective commitment play a greater role. In addition to meritocracy, which is outside the scope of sectarianism and secularism, Sadr enumerates other characteristics for the government that show his different view with other views and models. These are: religious, non-authoritarian, competent, non-secular, democratic and heavenly; As shown in the text, the heavenly nature of the state is not a metaphysical point of view, but it means that the state stands beyond the sects and plans, strives and works for the advancement of human beings, considering all members of the society and citizens. Such a government can be considered desirable and heavenly.
Conclusion: According to the past discussions and in response to how the president is planning his ideal state, it was said that he is looking for a third way in order to be able to Paying attention to the religious commonalities of the society and by gathering and synergizing the resources and forces to improve the human being and defend the more effective presence of religion in this society. In fact, from Sadr's point of view, authentic religion is a religion that pays attention to social realities and tries to reduce human pains and sufferings in the path of practicing religion. Therefore, Sadr considers the authentic religion to be present in the social scene and the arena of human life, which helps him to solve his material and spiritual problems; Therefore, he defends the social presence of religion. The main obstacles facing Sadr are the sectarian political system, the secular policy of the Lebanese state and society, and the absence of religion in the social scene. During his 20-year presence in Lebanon, Sadr considered all three ways wrong and emphasized the third way. This is the third way of taking advantage of the commonalities of religions in building society and solving the problems of Lebanese people; Therefore, Sadr's view of the state is not out of this situation.