خوانش آرکی تایپی نقشمایه پدر در آثار اکبر رادی با تمرکز بر نمایشنامه های افول، روزنه آبی و مرگ در پاییز
آرشیو
چکیده
روایتها، عناصر و الگوهای داستانی از ظرفیت ها و مفاهیم کهنی ریشه می گیرند که در بستر خوانش کهن الگویی قابل تحلیل و بررسی هستند. در دوره ی نقد نو از اصلی ترین شیوه های تحلیل آثار ادبی، نقد آرکی تایپی یا کهن الگویی است که یونگ پایه گذار مبحث ناخودآگاه جمعی و آرکی تایپ هاست. هدف این پژوهش، تحلیل آرکی تایپی نقشمایه ی پدر یه عنوان یکی از پربسامدترین نقشمایه ها در نمایشنامه های اکبر رادی؛ پدر نمایشنامه نویسی نوین ایران است که نشانگر اهمیت کارکرد کهن الگویی این نقشمایه چه در ناخودآگاه فردی نویسنده و چه در موقعیت های داستانی، وضعیت های نمایشی، کنش ها و واکنش های جامعه ی نمایشی و کشمکش های اصلی نمایشنامه های اوست. با توجه به جولانگاه و تکثیر صدای پدر در نمایشنامه های اکبر رادی، این پرسش اساسی مطرح می شود که این صدا چه نقشها و سوژه هایی را خلق میکند، چه مفاهیم کهن الگویی دیگری را فعال کرده و اینکه نقشمایه پدر در چه نقشواره هایی تکثیر و بازتولید می شود. از این بررسی کیفی در نتایج نمایشنامه های افول، روزنه آبی و مرگ در پاییز می توان کارکرد اساسی، روایت غالب و قدرت نقش برجسته پدر در مقابل دیگر نقش ها، در ایجاد موقعیت های داستانی، عناصر دراماتیک و وضعیت های نمایشی را مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد.An Archetypal Reading of the Father’s Role in Akbar Radi’s selected plays: The Descent, Blue Aperture, and Death in Autumn
Narratives, story elements, and patterns are embedded in ancient capacities and concepts, that can be examined in the context of archetypal criticism. In the epoch of new criticism, archetypal criticism constitutes one of the principal methods of analyzing literary works, which Carl Gustav Jung is considered to be the founder of the subject of collective unconscious and archetypes. This essay examines the archetypal role of the father as one of the most recurrent roles in Akbar Radi's plays – the father of modern Iranian playwriting – that demonstrates the significance of the archetypal function of this role, both in the playwright’s individual unconscious and in the other circumstances such as the story and dramatic situations, actions, and reactions of the dramatic society, and key conflicts of the play. Given the position and proliferation of the father's voice in Akbar Radi's plays, several fundamental questions arises as to what roles and subjects this voice generate, what other archetypal concepts it activates, and in what motifs the role of the father is reproduced. Drawing on a qualitative method in The Descent, Blue Aperture, and Death in Autumn, it is plausible to examine the primary function, the dominant narrative, and the authority of the father’s prominent role compared to other roles, and in generating story spaces, dramatic elements, and dramatic conditions.