کاربست سیره در تفسیر قرآن کریم، مطالعه ی موردی تفسیر روح المعانی
آرشیو
چکیده
کاربست سیره در تفسیر قرآن کریم در ارتباط با آیاتی که به طور مستقیم به سیره ی پیامبر (ص) مربوط می شود، از اصول تفسیر محسوب می گردد. به علاوه سیره باید در تبیین آیات دیگر نیز مورد توجه قرار گیرد؛ چرا که سیره، ابعادی از بیان لازم در تفسیر آیات را که دیگر مدارک از ارائه ی آن ناتوان اند، میسر می سازد. آن سان که شناخت سیره ی پیامبر (ص)، ما را از تحریفات معنوی و خرافات راه یافته به ساحت قرآن و سردرگمی هایی که ممکن است در مقام شناخت و تفسیر قرآن با آن روبه رو شویم، رها می کند. در میان تفاسیری که به سیره ی پیامبر (ص) نیز عنایت داشته «روح المعانی» است که به عنوان یکی از منابع مهم تفسیری اهل سنت و در حکم دائره المعارف تفسیری و جامع آراء پیشینیان در نظر گرفته می شود. اما به این مسئله که کاربست سیره در تفسیر روح المعانی تا چه حد به درستی صورت گرفته، تاکنون در مطالعات پیشین پرداخته نشده است؛ لذا در این پژوهش به شیوه ی توصیفی - تحلیلی و با مطالعه ی موردی، آیات تطهیر، مباهله و شرح صدر که عدم توجه به سیره در فهم آن ها تفسیر ناقصی از این آیات ارائه می دهد، در روح المعانی مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آن نشان می دهد که آلوسی با وجود عنایت به سیره ی پیامبر (ص)، شیوه ی علمی صحیحی در پیش نگرفته و علاوه بر گزینشی عمل کردن در بهره گیری از سیره با نگاه غیرجامع خود، تفسیری ناصحیح و غیرعلمی از این آیات ارائه کرده است.The Application of the Prophet's Method in the Interpretation of the Holy Qur'an: A Case Study of the “Tafsir (Interpretation) of Ruh al-Ma'ani”
The application of the Prophet's Method in the interpretation of the Noble Qur'an, particularly in relation to verses directly related to the Prophet's Method, is considered a fundamental principle of interpretation. Furthermore, the Prophet's Method should be taken into account in explaining other verses as well, as it provides dimensions of necessary expression in the interpretation of verses that other sources and documents are unable to present. Understanding the Prophet's Method frees us from spiritual distortions, superstitions, and potential confusion that may arise in the process of understanding and interpreting the Qur'an. Among the interpretations that have also focused on the Prophet's Method is 'Ruh al-Ma'ani,' which is considered an important interpretive source among Sunni scholars and is regarded as a comprehensive encyclopedia of previous interpretations. However, the extent to which the application of the Prophet's Method has been properly carried out in the interpretation of Ruh al-Ma'ani has not been addressed in previous studies. Therefore, in this research, through a descriptive-analytical approach, the case studies of the verses of Tathir, Mubahalah, and Sharh al-Sadr, in which the lack of attention to the Prophet’s Method causes an incomplete interpretation of them, are examined in Ruh al-Ma'ani. The results demonstrate that Aloosi, despite considering the Prophet's Method, has not adopted a sound scientific approach and has provided an incorrect and unscientific interpretation of these verses, in addition to selectively utilizing the Prophet's Method with a narrow perspective.