مطالعه تطبیقی نظریه سوءاستفاده از حق در حقوق مالکیت فکری در ایران و آمریکا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
حقوق مالکیت فکری به وجود آمده است تا از حقوق آفریننده اثر فکری، حمایت حداکثری و انحصاری کند. بنابراین دارنده این حقوق، عملاً نسبت به سایرین در مزیت و برتری قرار می گیرد. این امر یکی از ادله اصلی مخالفان اعطای حقوق انحصاری به صاحبان آثار فکری است، چراکه انحصار می تواند زمینه ساز سوءاستفاده باشد. بنابراین برتریِ یادشده تا آنجا که فقط صیانت از حقوق دارنده مطرح باشد مطلوب خواهد بود، اما برای جلوگیری از سوءاستفاده دارنده از حقوق خویش در برابر خریدار یا مصرف کننده مال فکری، بایستی موضع مشخص نظری و ابزار مناسب عملی در دست داشت تا حقوقی که برای حمایت از آفریننده اثر فکری ایجاد شده اند، خود دست آویز سوءاستفاده در برابر منافع عمومی قرار نگیرند. این پژوهش در نظر دارد مصادیق سوءاستفاده از حق را در حیطه اموال فکری بیابد و سپس کارکرد نظریه سوءاستفاده از حق را در این موارد استنباط کند. به این منظور، مواردی که دارنده حق فکری به پشتوانه قوانین، وضعیت مسلط و یا امکان سوءاستفاده از حقوق خویش را پیدا می کند، در دو دسته حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مالکیت صنعتی بررسی شده و در هر مورد، سیر به کارگیری نظریه سوءاستفاده از حق در نظام های غربی به ویژه حقوق آمریکا مرور شده است. درنهایت ضرورت و امکان پیاده سازی این نظریه در حقوق داخلی مطرح شده است.Comparative Study of Abuse of Rights Doctrine in Intellectual Property in Iranian and American Law
Intellectual Property Rights were born to provide maximum and exclusive protection of rights of the creator of intellectual work, but in practice the holder of these rights gains an advantage over others. This is one of the main arguments of the opponents of granting exclusive rights to IP owners, saying monopoly can lead to abuse. This superiority will be desirable as far as protection of the rights of the holder is concerned. But in order to prevent the holder from abusing his rights vis-a-vis the buyer or consumer of intellectual property, a clear theoretical position and appropriate practical tools must be in place so that the rights granted to protect the creator of the intellectual property are not abused against the public interest. This study intends to gather examples of abuse of rights in the field of intellectual property and then infer the function of the doctrine of abuse of rights in these cases. For this purpose, the cases in which the intellectual right holder finds himself in a dominant position or the possibility of abusing his rights based on laws, are examined in two categories of literary and artistic property rights and industrial property rights. Western legal systems, specifically American laws, have been reviewed, and the necessity and possibility of applying this theory to domestic law has been discussed.
تبلیغات
