زیرساختِ شاعرانه آواز شجریان با تکیه بر شعر «قاصدک» (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ادبیات و موسیقی ارتباطی تنگاتنگ و تکمیلی با یکدیگر دارند. در اجرا، شعر زیرساختِ ذهن و زبانِ موسیقی است و پیوندی استوار با آن دارد. درحقیقت آنچه را که آواها و سازها به کمک اصوات بیان می کنند، واژگان به صورت ملموس تر برای ما روشن می کنند. در این پژوهش بینارشته ای، القاگری آواها به سبب تکرار صامت ها و مصوّت ها براساس دیدگاه موریس گرامون و به روش توصیفی تحلیلی بیان شده است. محور جانشینی واژگان با توجّه به نظریه گرامون، زوایای القای معنا و تأثیرگذاری شعر و تأثیر شعر و موسیقی بر یکدیگر را نشان می دهد که براساس معرفی نمونه های موسیقی آوازی و به خصوص «قاصدک» اخوان ثالث با اجرای شجریان، ارزیابی شده است. دستگاه های آوازی در موسیقی ایرانی، دارای مشخّصات خاص خود و بیان کننده حالات مختلفی هستند. آهنگساز و خواننده باید با توجه به مفهوم و محتوای اشعار برگزیده، به انتخاب دستگاه و گوشه های آوازی متناسب با آن بپردازند. این پژوهش به این نتیجه منتهی شد که آواها و کلام، با خاصیّت روشنی، درخشانی و تیرگی، در انتقال دو گفتمان امیدِ اندک و یأسِ غالب، موفق بوده اند و آوا، رنگ احساس موسیقی و سازها را انتخاب می کند و سبب تأثیرگذاری بیشتر و ماندگارترشدن شعر و آثار موسیقایی می شود.The Poetic Infrastructure of Shajarian's Song: the Case of "Dandelion"
Literature and music have a close and complementary relationship with each other. In performance, poetry is the infrastructure of mind and the language of music, with which it has a strong connection. In fact, what melodies and musical instruments express through the sounds, the poetry manifests more tangibly via words. In this interdisciplinary research, the induction of sounds, due to the repetition of consonants and vowels, has been examined in the light of Murice Gerammont's theory and via a descriptive-analytical approach. Accordingly, the pragmatic axis shows the angles of inducing meaning and, more importantly, the effectiveness of poetry and the way music and poetry influence each other, which is examined via the introduction of examples of vocal music and, specifically, Akhavan Sales's "Dandelion" performed by Mohammad Reza Shajarian. Each vocal division in Iranian music has its own characteristics and expresses different moods, and both the composer and the singer should select the music division and vocal corners with the consideration of the meaning and the content of the selected poems. The results show that sounds and words, with clarity, brilliance and darkness, have been successful in conveying the two discourses of slight hope and overwhelming despair and that it is the sound which determines the color of the feeling of the music and instruments and makes the poetry and musical works more effective and lasting.
تبلیغات
