تأثیر پیامدهای محیطی اَبّر زمین لغزش جهان بر زیستگاه های باستانی (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (دانشگاه آزاد)
آرشیو
چکیده
رخداد بزرگ ترین زمین لغزش دنیا بر سطح تاقدیس کبیرکوه در مسیر شبکه زهکشی رودخانه های سیمره و کشکان تغییرات محیطی وسیع و دامنه داری را به جای گذاشته است. مهم ترین تغییرات ناشی از این لغزش مسدود شدن مسیر رودخانه های سیمره و کشکان و تشکیل دو دریاچه با عنوان بزرگترین و پایدارترین دریاچه های سدی دنیا است. مطالعات زمین باستان شناختی منطقه با کمک ابزارهای فیزیکی و مفهومی ، روش های آزمایشگاهی، نرم افزارهای رایانه ای و نیز استفاده از روش تحلیل آمار خوشه ای منجر به شناخت لغزش های چهارمرحله ای در سطح تاقدیس کبیرکوه و متعاقب آن تشکیل دریاچه های چهارگانه در محدوده دره سیمره و دریاچه تک مرحله ای در محدوده دره کشکان شد؛ از دیگر نتایج این مطالعات، آگاهی از وضعیت الگوهای استقراری محوطه های باستانی در هر یک از دوره های فراپارینه سنگی تا اسلامی در ارتباط با تشکیل این دریاچه ها و شناخت تغییرات مداوم الگوهای استقراری در ارتباط با نوسانات سطحی دریاچه های مذکور بود. بر اساس نتایج حاصل از تعیین سن رسوبات دریاچه ای، رخداد زمین لغزش اول کبیرکوه و تشکیل دریاچه های سدی سیمره و کشکان ۸۵۰۰۰ سال پیش بوده است. بنابراین، از دوره پارینه سنگی میانی تا دوران اسلامی، الگوی زیستگاهی منطقه تابعی از تغییرات محیطی حاصل از رخداد زمین لغزش کبیرکوه و شکل گیری دریاچه های سدی بوده است.Environmental Effects of the World Hyper-Landslide on Ancient Settlements
The occurrence of the world's largest landslides on the Kabir-Kuh anticline and on the path of Sayamareh and Kashkan river drainage network has created many wide environmental changes. The most important changes caused by the landslide include blocking the path of Saymareh and Kashkan rivers and creating two lakes which are world’s largest and most stable barrier lakes in the world. Geoarchaeological studies of this region utilizing physical and conceptual tools, laboratory methods, software tools as well as using statistical cluster analysis have led to the landslide fourstage recognition on the Kabir-Kuh anticline and the subsequent formation of four lakes within the Saymareh valley and a single-stage lake within the Kashkan valley; in addition, the results of these studies include detecting settlement patterns of archaeological sites in each periods from Epipaleolithic to Islamic in connection with the formation of the lake and the recognition of the ongoing changes in settlement patterns associated with fluctuations in the lake level. Based on the results of lake sediments dating, the occurrence of the primary Kabirkuh landslide and the formation of Seymare and Kashkan barrier lakes happened about 85000 years ago. Therefore, from the Middle Paleolithic to the Islamic era the human settlement patterns have been environmental changes caused by Kabirkuh landslide and also caused by the formation of barrier lakes.