مدرسه نظام بین دو قدرت، رقابت وزارت معارف و وزارت جنگ برای اداره مدرسه نظام از اواسط دوره قاجار تا اوایل دوره پهلوی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مدرسه دارالفنون در دوره ناصرالدین شاه قاجار با انگیزه تربیت نیروی نظامی تاسیس یافته و در ذیل وزارت معارف قرار داشت. پس از چندی مدارس مستقل نظامی تاسیس شد که امور آموزشی آن با محوریت تربیت نیروی نظامی با تعامل بین دو وزارت جنگ و وزارت معارف همراه بود. با گذشت زمان این تعامل به یک رقابت بر سر اداره مدارس نظام تبدیل شد. مقاله حاضر برآن است که با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از اسناد به این پرسش ها پاسخ دهد که: مناقشه دو وزارت جنگ و معارف برای اداره مدرسه نظام چرا و چگونه آغاز شد و چه مراحلی را طی نمود؟ مخالفان و یا موافقان این واگذاری چه نهادها و یا کسانی بودند و چه استدلالی داشتند؟ تغییر نهاد نظارتی بر مدرسه نظام با تحولات سیاسی و حکومتی در آن دوره از تاریخ ایران که اواخر دوره قاجار و ابتدای دوره پهلوی را شامل می شود چه مناسبتی داشت؟ نتایج و دستاوردهای پژوهش نشان می دهد که علاوه بر وظیفه مدرسه نظام که تربیت کادر نظامی برای اصلاح ساختار ارتش بود، قدرت یافتن شخص سردارسپه در نقش وزیر جنگ، در واگذاری اداره مدرسه نظام به وزارت جنگ نقش اساسی داشت.Madrese-ye Nezām between Two Powers: Competition between Ministry of Education and Ministry of War for the Administration of Madrese-ye Nezām
Dar al-Funun was established during the period of Naser al-Din Shah Qajar with the motive of training military forces and was under the Ministry of Education. After a while, independent military schools were established, which focused on the training of the military, with the interaction between the Ministry of War and the Ministry of Education. Gradually, however, this interaction turned into a competition over the administration of these schools. The present descriptive-analytical article that relies on archival records aims to answer the questions of 1- Why and how the conflict between the two Ministries of War and Education for the administration of Madrese-ye Nezām began and what stages it went through. 2- Which institutions or people were the opponents or proponents of this handover and what arguments did they have? 3- What relationship did the change of the supervisory institution on Madrese-ye Nezām have with the political and governmental developments in that era of Iran's history, which includes the end of the Qajar period and the beginning of the Pahlavi period? The results of this research show that besides the major task of Madrese-ye Nezām, which was training military personnel, the strength of the Sardar Sepah as the Minister of War, played the main role in handing over the management of these schools to the Ministry of War.
تبلیغات
