تأملی بر معناکاوی پیکرنگاری مذهبی در نقاشی غدیرخم اثرحاجی فارسی محفوظ در موزه آستان معصومه(س) در قم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از نمونه های نقاشی مذهبی در دوره قاجار، نقاشی غدیرخم در موزه آستان حضرت معصومهB است که نقاشی ماندگاری در زمینه شمایل نگاری مذهبی و انتقال سنت های مذهبی در دروه قاجار است. در این نقاشی تأکید بر بازنمایی و نمایش واقع نمایانه واقعه غدیرخم از نقش های مهم در نمایش شکوهمندانه این واقعه دینی بوده است. در این اثر کمتر شناخته شده نقاشی به نام حاجی فارسی، در موزه قم به شماره اموالی 900 سنت تصویری واقعه غدیر را کنار هنر پیکرنگاری درباری قاجار بر ما آشکار می کند. مطالعه این اثر نشان می دهد هنرمند تلاش کرده با نمایش واقع گرایانه واقعه غدیر و پیوند آن با نقاشی پیکرنگاری درباری قاجار، ویژگی های پیکرنگاری درباری از شاهان و ارادت آنان را به دین تشیع و واقعه پراهمیت غدیر نشان دهد. تمرکز اصلی نقاشی بر واقعه غدیر است که بیش از تصاویر شاهان به چشم می آید. نمایش اتفاق غدیر با ویژگی های نقاشی پیکرنگاری درباری همخوانی تصویری داشته است. هدف این پژوهش مطالعه نقاشی واقعه غدیر است که تا کنون معرفی و پژوهش نشده است و به ویژگی های نقاشی پیکرنگاری درباری در حاشیه اثر و تمرکز بر واقعه غدیر می پردازد. سؤالات اصلی پژوهش به این شرح است: کارکرد نمایش واقعه غدیر در مرکز تصویر با چه ویژگی هایی انجام شده است؟ نمایش شاهان قاجار به روش پیکرنگاری در حاشیه واقعه غدیر چه کارکرد تزئینی داشته است؟ روش تحقیق در این پژوهش علمی، توصیفی_ تحلیلی بوده و با استفاده از منابع کتابخانه ای و مطالعه میدانی نمونه موزه ای اثر در موزه قم انجام شده است. شیوه تحلیل بر اساس اصول و قواعد هنری تجسمی به کار رفته در نقاشی است. پژوهش حاضر یکی از جنبه های دینی و معنانمایانه واقعه غدیر و ارتباط آن با نقاشی قاجار را واکاوی می کند. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد در این نقاشی کنار بازنمایی واقعه مهم غدیر و نمایش پیکرنگاری درباری، ویژگی های بصری اثر منطبق بر ویژگی های نقاشی پیکرنگاری درباری قاجار بوده و ارادت شاهان مهم ایران از گذشته تا دوره قاجار به تشیع و علیg را نمایش می دهد.A Reflection on the Meaning of Exploring Religious Iconography in the Ghadirakhm Painting by Haji Farsi Mahfouz in the Astan Museum of Masoumeh Astan
One of the examples of religious painting in the Qajar period is the Ghadirakhm painting in the Astan Museum of Hazrat Masoumeh, which is a lasting painting in the field of religious iconography and transmission of religious traditions in the Qajar period. In this painting, the emphasis on the realistic representation of the Ghadir Kham event has been one of the important roles in the magnificent display of this religious event. In this little-known painting by Haji Farsi, in the Gham Museum, numbered 900, it reveals to us the pictorial tradition of the Ghadir event along with the art of Fajjar's court iconography. The study of this work shows that the artist has tried to show the characteristics of court portraits of kings and their devotion to the Shia religion and the important event of Ghadir by realistically depicting the incident of Ghadir and linking it with Qajar court portrait painting. The main focus of the painting is on the incident of Ghadir, which is seen more than the pictures of the kings. The depiction of the incident of Ghadir has a pictorial concordance with the characteristic of court portrait painting. The purpose of this research is to study the painting of the Ghadir event, which has not been introduced and researched so far, and it deals with the characteristics of court portrait painting in the margin of the work and focusing on the Ghadir event. The main questions of the research are as follows: What are the characteristics of showing the Ghadir event in the center of the image? What was the decorative function of depicting the Qajar kings in the way of iconography on the sidelines of the Ghadir incident? The research method in this scientific research is descriptive-analytical, using library resources and a field study of a museum example of the work in Qom Museum, and the method of analysis is based on the principles and rules of visual art used in painting. The present research is one It analyzes the Ghadir event and its relationship with Qajar painting from religious and meaningful aspects. The results of the present research show that in this painting, in addition to the representation of the important event of Ghadir, in addition to the display of court iconography, the visual characteristics of the work correspond to the characteristics of Qajar court iconography painting and the devotion of the important kings of Iran from the past to the Qajar period to Shiism and Ali. It displays A.
تبلیغات
