بررسی حقیقت مانندی در نمایشنامه های عاشورایی معاصر (مورد پژوهی "الحر الریاحی"، "الحسین ثائرا" و "الحسین") (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
حقیقت مانندی از عناصر مهم داستان و نمایشنامه است و به میزان انطباق اثر با واقعیت بیرون و حوادث آن بستگی دارد. این تطابق نه به صورت کامل و شرح دقیق واقعیت است؛ چراکه این امر، اثر ادبی را از ادبیت دور و آن را متنی تاریخی می سازد. انعکاس واقعیت و بازیابی آن در اثر به نحوی که برای مخاطب باور پذیر باشد. واقعیت برون متنی، ساختاری است که هر نویسنده با توجه به رویکرد و سبک ادبی خود، آن را در اثرش به کار می گیرد. ادبیات نمایشی عاشورایی، به دنبال احیای ادبی واقعه ی کربلا در قالب نمایشنامه است و مشخص کردن مرز بین واقعیت و ادبیت و خیال در این آثار مورد توجه پژوهش حاضر بوده است. این ژانر ادبی اگرچه در مقایسه با سایر انواع ادبی به خصوص شعر عاشورایی کمتر متداول بوده است، اما نمایشنامه های عربی متعددی می توان یافت که هر یک از زاویه ای خاص به وقایع کربلا پرداخته اند؛ ازجمله سه نمایشنامه ی شاخص "الحر الریاحی" اثر شاعر و نویسنده عراقی "عبدالرزاق عبدالواحد"، نمایشنامه ی "الحسین ثائرا" اثر نویسنده مصری "عبدالرحمان شرقاوی" و نمایشنامه ی "الحسین" اثر نویسنده سوری "ولید فاضل" که با توجه به محتوای مشترک، زمینه بهره مندی از ساختار مشترک را نیز دارا هستند. پژوهش حاضر تلاش دارد با روش تحلیلی–توصیفی به بررسی انطباق سه اثر هنری با واقعیت تاریخ کربلا بپردازد. بر اساس بخشی از یافته های پژوهش نویسندگان از ابزارهای مختلفی چون شخصیت های واقعی و تاریخی، روایت حوادث تاریخی، استفاده از پیرنگ منطقی و طبیعی برای تقویت حقیقت مانندی آثار خود بهره برده اند، اما اثر عبدالواحد با بیشترین دخل و تصرف به جنبه های ادبی و هنری اثر خود افزوده و از روایت عاشورا برای انتقال دلالت های معنایی خاص خود استفاده کرده است. اثر شرقاوی نیز بیش از دو اثر دیگر به روایت تاریخ کربلا نزدیک تر می شود. جنبه رئالیسم دینی با نقل حوادث خارق العاده در نمایشنامه ی "الحسین" قابل ملاحظه است.Reviewing the Verisimilitude of Contemporary Ashura Dramas (Case Studies: “Al-Hurr Al-Riyahi, “Al-Hussein Thaeran” and “Al-Hussein”)
Verisimilitude is a significant element of stories and plays, and it depends on the degree of conformity of the work with external objectivity. This correspondence does not represent complete objectivity, which separates literary works from belletristic and historical texts. Verisimilitude means reflecting reality and bringing it back to life in a credible way for the audience. Extra-textual objectivity is a structure that each writer uses in their work based on their approach and literary style. Ashura's drama literature seeks to revive the Karbala incident in the form of a play. Determining the border between objectivity, belletristic, and imagination in these works has been the focus of this research. Many Arabic plays can be found, each dealing with the events of Karbala from a specific angle. Three prominent plays were selected: "Al-Har al-Riyahi" by Iraqi poet and writer Abd al-Razzaq Abd al-Wahed, "Al-Hussein Tha'era" by Egyptian author Abdul Rahman Sharqawi, and "Al-Hussein" by Syrian writer Walid Fazel. This study investigates the conformity of these three works of art with the objectivity of the history of Karbala using analytical-descriptive methods. Based on some findings from this research, authors have used various tools such as factual and historical characters, narration of historical events, use of logical and natural plots to strengthen the truthfulness of their works. However, Abdul Wahed's work has more tools than others. Shargawi's work is closer to narrating the history of Karbala than other two works. The aspect of religious realism can be found in special events in "Al-Hossein's" play.
تبلیغات
