در مطالعات زبان شناختی جدید، نگاه معناشناختی یکی از کاربردی ترین شیوه های پژوهش می باشد. از نظریه های مهم این حوزه، نظریه طرح واره های تصویری است که به مفهوم سازی مفاهیم انتزاعی از طریق تجربیات حسی ساختارمند در ذهن، اشاره دارد. در این میان امثال یکی از مهم ترین حوزه های ادبی است که همواره بسیاری از مفاهیم غیر عینی در آن مطرح می شوند. قرآن کریم امثال غنی و دقیقی را در خود جای داده است که پژوهش حاضر آن ها را در سوره مبارکه بقره با استفاده از نظریه مذکور و با هدف تبیین شناختی مفاهیم به کار رفته در امثال، به روش توصیفی-تحلیلی، مورد بررسی قرار داده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که طرح-واره های حجمی بیشترین بسامد در میان انواع طرح واره ها را دارند که این امر با هدف عینی سازی مفاهیم در امثال هماهنگی دارد. در امثال مورد بررسی، بسیاری از مفاهیم مه
در مطالعات زبانشناختی جدید، نگاه معناشناختی یکی از کاربردی ترین شیوه های پژوهش است. نظریه طرح واره های تصویری، یکی از نظریات معناشناختی است که به وسیله آن آثار زبانی – ادبی بررسی می شوند. این نظریه به مفهوم سازی مفاهیم انتزاعی اشاره دارد که ازطریق تجربیات حسی ساختارمند در ذهن به وجود می آید. در این میان، مثل ها یکی از مهم ترین حوزه های ادبی است که همواره بسیاری از مفاهیم غیر عینی در آن مطرح می شوند. در همین راستا قرآن کریم مثل های پُرمایه و حکیمانه ای را در خود جای داده است که بررسی آنها در پرتو نظریه طرح واره های تصویری جانسون، سبب روشن شدن سازوکار انتقال مفاهیم انتزاعی به ادراک انسانی و پی بردن به معانی عمیق آنها خواهد شد. بر همین اساس، در پژوهش حاضر، مثل های سوره مبارکه بقره که سرشار از مفاهیم انتزاعی است، با استفاده از نظریه مذکور و با هدف تبیین شناختی مفاهیم به کاررفته در مثل ها، به روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر یافته های معناشناختی بررسی می شوند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهند طرح واره های حجمی بیشترین بسامد در میان انواع طرح واره ها را دارند که این امر با عینی سازی مفاهیم در مثل ها هماهنگی بیشتری دارد. همچنین، بسیاری از مفاهیم مهم قرآنی مانند هدایت، آخرت، دین، تقوی، آیه، صبر و ... در قالب طرحواره حجمی آمده اند تا برای مخاطب محسوس و ملموس جلوه کنند و در دایره فهم انسانی که به محسوسات تمایل دارد، بگنجند. مفاهیم انتزاعی در چهارچوب تجربیات حسی بیان شده اند؛ این تجربیات سبب می شوند معنای یک مفهوم خاص علاوه بر سطح واژگانی، در سطح گسترده تری درک شود که تجربه حسی خاص آن مفهوم را فرا می گیرد.
م قرآنی مانند هدایت، آخرت، دین، تقوی، آیه، صبر و ... در قالب این نوع از طرح واره در راستای محسوس و ملموس شدن ذکر شده اند. تجربیات حسی که مفاهیم انتزاعی در پرتو آن ها بیان شده اند. همچنین مفاهیم در قالب یک طرح واره خاص با کارکرد آن طرح واره اغلب هماهنگی دارند که این خود در مفهوم سازی و شناخت معنی مؤثر می باشد.
