تحلیل و نقد دیدگاه «قصد معصیت حضرت یوسف» در آیه ۲۴ سوره یوسف با تأکید بر تأویل های مفسران فریقین (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
برخی از علمای مسلمان با استناد به ظاهر آیه ۲۴ سوره یوسف و شماری از احادیث ضعیف، به حضرت یوسفG نسبتِ قصد معصیت داده اند. گروهی نیز برای آیه، تأویل های غیر منطقی ارائه کرده اند. این شرایط، فهم معنای آیه را دشوار کرده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی، تحلیلی مهم ترین نظریات و تأویل های آیه را تحلیل و نقد کرده است. دستاورد این تحقیق تبیین و تثبیت نظریه تفاوت متعلق«همَّت» و «همَّ» در دو جمله «هَمَّتْ بِهِ وَ هَمَّ بِها» است. به گواهی جمله های «وَ راوَدَتْهُ الَّتیٖ هُوَ فیٖ بَیْتِها»، «هَیْتَ لَکَ»، «مَعاذَ اللَّهِ» و «إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصینَ»، متعلق «همّ» زلیخا انجام گناه است، اما متعلق «همّ» یوسف، عملی بازدارنده از گناه است، نه قصد گناه. به همین سبب، واژه «همَّ» دو مرتبه تکرار شده تا به این تفاوت اساسی اشاره کند. بنابراین آیه چنین معنا می شود: «زلیخا قصد کرد با یوسف گناه انجام دهد و یوسف قصد کرد با انجام عملی بازدارنده، زلیخا را از گناه بازدارد و ترک معصیت کند». در این لحظه اگر برهان رب نیامده بود، یعنی اگر یوسف از طرف خداوند به عاقبت هرگونه عکس العملی در مقابل زلیخا واقف نمی گشت، آن عمل بازدارنده را انجام می داد و در آن صورت متهم به خیانت می شد، اما چون یوسف به این علم دست یافت، حرکتی انجام نداد و صحنه را ترک کرد. به این ترتیب، خداوند سوء(عمل بازدارنده اتهام زا) و فحشا(زنا) را از حضرت یوسفG دور ساخت. این همان معنای عصمت مطلقه ای است که تمام انبیای الهی، از جمله حضرت یوسف، متصف به آن بودند.Analysis and criticism of Prophet Yusuf’s (peace be upon him) sin intention in verse 24 of Surah Yusuf With emphasis on the interpretations of Fariqin commentators
The infallibility of Prophet Yusuf (peace be upon him) is agreed upon by all Muslims, based on this belief, even the intention of committing a sin is prohibited for an innocent person, but some Muslim scholars, citing the appearance of verse 24 of Surah Yusuf and several weak hadiths, attributed the intention of committing a sin to Prophet Yusuf (PBUH). Some has also provided illogical interpretations for the verse. This research has analyzed and criticized the most important theories of interpretation with library method. The achievement of this research is the explanation and identification of the theory of belonging difference between "Hemat" and "Hem" in the two sentences "Hemat bah and Hem Baha". According to the sentences "Waratah al-ti ho fi baytha", "Hit Lak", "Mu'azallah" and "Anh man Ibadna al-Makhlasin", the belonging of "ham" of Zulaikha is committing a sin, but the property of the "ham" of Yusuf (PBUH) is preventing sin, not the intention to sin. That's why the word "Ham" is repeated twice to explain this difference. According to the "second difference theory" verse 24 means: Zulaikha intended to commit a sin with Yusuf, and Yusuf intended to stop her committing a sin and stop sinning by doing a preventive action. If God's proof had not come, Yusuf would have done the restraining action he intended. For this reason, God removed evil (accusation of adultery) and prostitution from Prophet Yusuf (PBUH). This is the absolute infallibility that all divine prophets, including Hazrat Yusuf, were ascribed to it.
تبلیغات
