بررسی حق مالکیت انسان نسبت به محیط زیست از دیدگاه قرآن کریم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
چگونگی مالکیت انسان نسبت به محیط زیست یکی از مهمترین مسائل مربوط به رابطه انسان و محیط زیست است. تفکر رایج و امروزی حق مالکیت مطلق و ذاتی انسان نسبت به طبیعت و سایر موجودات آن، مجوزی برای تصاحب کامل و در نتیجه تخریب و نابودی محیط زیست و پایمال کردن حقوق آن توسط انسان، گردیده است. در این مقاله به روش کتابخانه ای، آیات مرتبط با بحث مالکیت و دیدگاه مفسران و لغت دانان درباره آنها توصیف و تحلیل گردیده است. در قرآن کریم تأکید می شود که خداوند مالک حقیقی، ذاتی و ابدی همه آفریده های گوناگون در جهان است. در آیاتی که عبارات «سَخَّرَ لَکُم»، «خَلَقَ لَکُم» و «جَعَلَ لَکُم» ذکر گردیده، مراد اثبات حق مالکیت انسان بر موجودات دیگر طبیعت نیست؛ بلکه مقصود بیان استفاده صحیح انسان از نعمات دنیوی، یادآوری الطاف الهی و شکرگزاری به خاطر آن است. هر چند قرآن کریم بر حق مالکیت موقت، تَبعی و دنیایی انسان در مدت زمان حیات خود صحه می گذارد؛ اما این نوع مالکیت انسان نسبت به اشیاء در محیط زیست مطلق، حقیقی و اصیل نیست و هم چنین دارای چهارچوب و حدودی است که خارج از آن حدود و ثغور پذیرفته نیست. درک این حقیقت که انسان حق مالکیت مطلق بر آفریده های خداوند ندارد، باعث می شود که در حفظ حقوق آنها و احترام به ارزش ذاتی آنها اهتمام بیشتری ورزد.Examining the Right of Human Ownership of the Environment from the Perspective of the Holy Quran
The status of human ownership of the environment is one of the most important issues in the relationship between man and the environment. Common belief is man’s absolute and inherent ownership of nature and all its creatures that allows complete seizure and destruction of the environment and non-observance of nature rights by man. In this article, by using the library method, the holy verses of Quran related to the subject of ownership and the views of commentators and philologists about them has been described and analyzed. The Holy Qur’an emphasizes that God is the true, inherent and eternal owner of all the various creatures in the world. In the verses that phrases: “سَخَّرَ لَکُم”, “خَلَقَ لَکُم” and “جَعَلَ لَکُم” are mentioned, it does not mean proving the right of human ownership over other creatures of nature, but the purpose is to emphasize the correct use of worldly blessings by human beings, to remind them of divine grace and to be thankful for it. However, the Holy Qur’an affirms the right of temporary ownership of man during his lifetime, but this kind of human ownership of objects in the environment is not absolute, real, or original. It also has a framework and limits, outside of these limits are not accepted. Understanding the fact that man has no absolute ownership of God’s creations, leads to greater efforts to protect their rights and respect for their intrinsic value.
تبلیغات
