مواجهه ملاصدرا با تناقض باوری عارفانه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
آشتی دادن عرفان، برهان و قرآن از ویژگی های بارز فلسفه صدرالمتألهین شیرازی به شمار می آید. اما با توجه به تناقض باوری برخی از عرفا و تأکید فلسفه بر عقل برهانی، این رسالت چندان ساده به نظر نمی رسد. از جمله مواضع تناقض باوری عارفانه می توان به اعتقاد عرفا به تحقق برخی تناقضات در عالم مثال اشاره کرد. این مقاله در صدد بررسی آن است که ملاصدرا در موضع یاد شده چه راه کاری هایی را برای خروج از تناقض باوری اتخاذ کرده و این راه کارها تا چه اندازه از درستی برهانی و منطقی برخوردار هستند. نگارنده با استفاده از روش تحلیل انتقادی این فرض را داشته است که صدرالمتألهین برای رهایی از تناقض باوری عارفانه و آشتی آموزه های عرفانی در مورد عالم مثال، دست به تقیید قاعده تناقض در عرصه عوالم مجرد از ماده زده است. بررسی نگارندگان حاکی از آن است که برخی از براهین صدرالمتألهین در این زمینه از اشکالات منطقی رنج می برد. با این حال، برخی از براهین او نیز قابل پذیرش هستند. این مقاله ابتدا به تبیین تناقض باوری عارفانه در عالم مثال، سپس تلاش صدرا برای رهایی از آن، و در نهایت تحلیل انتقادی تلاش وی پرداخته است.Mulla Sadra's confrontation with Mystical Dialectic
Reconciling mysticism, Proof (truth), and the Qur'an is one of the distinctive features of Ṣadr ad-Dīn Muḥammad Shirazi philosophy. But considering the dialectic of some mystics and philosophy's emphasis on rational intellect , this mission does not seem so simple. Among the mystical dialectic positions , we can mention the belief of mystics in the realization of some contradictions in the world of ideas. This article aims to investigate what solutions Mulla Sadra adopted in the mentioned position to get out of the dialectic and to what extent these solutions have logical and rational correctness. Using the method of critical analysis, the author has assumed that Mulla Sadra , in order to get rid of the mystical dialectic and the reconciliation of mystical doctrines about the world of ideas , has started to restriction the law of contradiction in the realm of abstract from material. The review of the authors indicates that some of Mulla Sadra proofs in this field suffer from logical problems. However, some of his arguments are also acceptable. This article firstly explains the mystical dialectic in the world of ideas, then Mulla Sadra's attempt to get rid of it, and finally the critical analysis of his attempt.
تبلیغات
