هدف: هدف این پژوهش بررسی رابطه ی بین سبک های دلبستگی و طرحواره های ناسازگار اولیه با ابعاد مختلف ارتباطات زناشویی: بررسی نقش واسطه ای بینش شناختی است. روش: طرح تحقیق حاضر از نوع همبستگی (رگرسیون) بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه افراد متأهل شهر اصفهان تشکیل می دادند که از این تعداد، 563 نفر به عنوان حجم نمونه بااستفاده از فرمول بارون کنی به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و وارد پژوهش شدند. ابزار پژوهش شامل پرﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺳﺒﮏ دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ ﺑﺰرﮔﺴﺎل ﮐﻮﻟﯿﻨﺰ و ریﺪ، پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه (فرم کوتاه)، پرسشنامه زوجی اینریچ و مقیاس بینش شناختی بک بود که از روایی وپایایی مناسبی برخوردار بودند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد دلبستگی ایمن با ضریب رگرسیونی استاندار شده 245/ 0- بیشترین نقش را در پیش بینی ارتباطات داشت. که در حضور متغیر بینش شناختی هم با ضریب رگرسیونی استاندار شده 140/0- نقشی در پیش بینی ارتباطات دارد. همچنین بینش شناختی در رابطه ی بین طرحواره های اولیه و ابعاد مختلف ارتباطات زناشویی نقش واسطه ای دارد. حد و مرز مختل با ضریب رگرسیونی استاندار شده 95/0 - بیشترین نقش را در پیش بینی ارتباطات داشت. متغیر گوش به زنگی با ضریب رگرسیونی استاندار شده192/0 - و متغیر خودگردانی با با ضریب رگرسیونی استاندار شده 089/0 در حضور متغیر بینش شناختی نقش معناداری در پیش بینی ارتباطات داشتند.
