رفتارهای مبتنی بر سلامت با تأکید بر سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی در میان جوانان شهر شیراز (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زمینه و هدف: صاحب نظران جامعه شناسی سلامت معتقدند بخش مهمّی از سلامتی، تحت تأثیر مؤلفه های اجتماعی و فرهنگی است. این رویکرد اخیراً و با سرعت گرفتن تغییرات اجتماعی گسترده، تقویت شده و محققان اجتماعی بیشتر به مطالعات بین رشته ای سلامت می پردازند. با توجه به اهمیت رفتارهای مبتنی بر سلامت، مطالعه حاضر به بررسی تغذیه، ورزش، مدیریت استرس، اجتناب از مصرف خودسرانه دارو و مکمل ها، مواد مخدّر، الکل و دخانیات و رفتارهای جنسی ناایمن، تحت عنوان رفتارهای مبتنی بر سلامت جوانان پرداخته است. روش و داده ها: روش اجرای مطالعه، کمی، تکنیک پیمایش و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه متکی بر نظریه کارکرهام بوده است. نمونه ای با حجم 1065 نفر از افراد 30- 18 سال مورد پیمایش قرار گرفته و داده های گردآوری شده، مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: 39.6 درصد از پاسخگویان میزان پایینی از رفتارهای سلامت محور داشته و 28.4 درصد، نمره بالایی کسب نمودند. بیشترین فراوانی در سرمایه اجتماعی به سطح متوسط و در سرمایه فرهنگی به سطح پایین مربوط است. متغیرهای سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی تعلّق طبقاتی، سن و جنسیت در رگرسیون چند متغیره توانسته اند 58 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمایند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه حاضر می توان نتیجه گرفت که رفتارهای مبتنی بر سلامت افراد (که می تواند تأثیرات مثبت و یا منفی بر سلامتی آنها داشته باشد) با مؤلفه های اجتماعی و فرهنگی در ارتباط است و در این میان، دو مؤلفه سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی حائز اهمیت فراوان است. پیام اصلی: ضروری است در حوزه سیاست گذاری سلامت و در جهت بهبود و ارتقاء سبک زندگی سلامت محور، ورای بُعد فیزیولوژیک به ابعاد و سوق دهنده های اجتماعی و فرهنگی آن نیز توجه گردد.Healthy Behaviors with emphasize on Social and Cultural Capitals among the Youth in the City of Shiraz, Iran
Background and Aim: Experts on sociology of health believe that a significant part of health is influenced by social and cultural factors. This approach has recently been strengthened with the acceleration of widespread social changes, and social researchers are more engaged in interdisciplinary health studies. Healthy behaviors in the present paper were assessed through indicators such as diet, sport, stress management, and avoiding self-treatment, drug abuse, alcoholism, smoking and unprotected sexual behaviors. Methods and Data: Data was collected through a sample survey among 1065 adults with the age range of 18-30 in Shiraz. Findings: 39.6% of the respondents showed a low level of health-related behaviors and 28.4% a high score. For social capital variable, the highest frequency was observed at the medium level; and for cultural capital variable, the highest frequency was at the low level. The variables of social capital, cultural capital, class belonging, age and gender in multivariate regression account for 58% of the healthy behavior. Conclusion: According to the findings of the present study, it can be concluded that people's health-related behaviors (which can have positive or negative effects on their health) are related to social and cultural components, and among them, two components of social capital and cultural capital are very important. Key Message: It is necessary to pay attention to its social and cultural dimensions and factors beyond the physiological dimension in the field of health policy and in order to improve and promote a health-oriented lifestyle.