ساخت و رواسازی پرسشنامه پویایی های خانواده کودکان با ناتوانی یادگیری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: هدف پژوهش ساخت و بررسی پایایی و روایی پرسشنامه پویایی های خانواده کودکان با ناتوانی های یادگیری بود. روش: روش پژوهش ترکیبی اکتشافی متوالی با مدل توسعه ابزار بود که در دو بخش کیفی (پدیدارشناسی توصیفی) و کمی (توصیفی همبستگی) انجام شد. جامعه ی آماری والدین کودکان با ناتوانی های یادگیری در سال تحصیلی 1400-1401 در شهر مشهد بودند. نمونه در بخش کیفی 20 نفر و در بخش کمی 409 نفر در مطالعه نخست و 351 نفر در مطالعه دوم به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، روایی سازه و بررسی همسانی درونی به وسیله نرم افزارهای SPSS 16 و AMOS 20 انجام گرفت. یافته ها: نتایج بخش کیفی نشان داد پویایی های خانواده شامل سه مضمون اصلی مسائل کودک، مسائل مدرسه و مسائل خانواده است. نتایج بخش کمی نشان داد پرسشنامه ساخته شده از ساختاری شش عاملی برخوردار است که 77/67 درصد واریانس را تبیین می کند. تحلیل عاملی تأییدی نیز این ساختار و نیز ساختار شش عاملی را تأیید کرد. همسانی درونی مقیاس با آلفای کرونباخ برای مسائل کودک، مسائل مدرسه، کارکردهای تحولی-تربیتی خانواده، چالش های محیطی، تأثیر روی خانواده و چالش های والدین و کل مقیاس به ترتیب 94/0، 91/0، 95/0، 89/0، 76/0، 94/0 و 93/0 و ضرایب دونیمه کردن نیز به ترتیب 92/0، 87/0، 94/0، 80/0، 73/0، 88/0 و 63/0 به دست آمد. بر اساس یافته های این پژوهش نتیجه می شود که پرسشنامه پویایی های خانواده کودکان با ناتوانی های ویژه یادگیری در نمونه دانش آموزان شهر مشهد از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و می تواند به عنوان یک ابزار جهت سنجش پویایی های خانواده این گروه از کودکان مورد استفاده قرار گیرد.Development and Validation of a Questionnaire on Family Dynamics of Children with Learning Disabilities
Purpose: The aim of this study was to develop and validate a questionnaire on the family dynamics of children with learning disabilities. Method: The research method was a sequential exploratory combination with a tool development model that was conducted in two parts: qualitative (descriptive phenomenological) and quantitative (descriptive-correlational). The statistical population of the study was all parents of children with learning disabilities in the academic year 2021-2022 in Mashhad. Using the convenience sampling method, 20 individuals were selected for the qualitative part of the first study, 409 individuals were selected for the quantitative part of the first study, and 351 individuals were selected for the second study. Data were analysed using exploratory and confirmatory factor analysis, construct validity and internal consistency analyses by SPSS 16 and AMOS 20 softwares. Findings: The results of the qualitative part showed that family dynamics include the three main themes: child issues, school issues, and family issues. The results of the quantitative part showed that the developed questionnaire has a six-factor structure that explains 67.77% of the variance. Confirmatory factor analysis also confirmed this structure as well as the six-factor structure. Internal consistency of the scale with Cronbach's alpha for the subscales of child problems, school problems, developmental-educational functions of the family, environmental challenges, impact on the family, and parents' challenges, as well as the total scale were calculated as 0.94, 0.91, 0.95, 0.89, 0.76, 0.94, and 0.93, respectively. Uisng the split half method, the coefficients for these scales were calculated as 0.92, 0.87, 0.94, 0.80, 0.73, 0.88 and 0.63, respectively. According to the findings of this research, the questionnaire of family dynamics of children with learning disabilities has good validity and reliability and can be used as a tool to measure the family dynamics of these group of population.