تحصیلات و تغییر نگرش های اجتماعی- فرهنگی در آیینه پیمایش های ملی

چکیده

از آنجا که نگرش ها وگرایش های مردم هم مقوّم و هم بازنمای دگرگونی های فرهنگی و اجتماعی جامعه هستند، هر عاملی که قادرباشد به درک بهتر آنها کمک کند، مهم و قابل مطالعه هستند. به این دلیل بررسی رابطه تحصیلات با نگرش های اجتماعی- فرهنگی به عنوان موضوع اصلی این نوشتار انتخاب شد. برای تحلیل این موضوع از نظریه توسعه انسانی اینگلهارت و نقش آن در تحولات نگرشی بهره گرفته شد و اطلاعات موردنیاز از طریق تحلیل ثانویه یافته های چند پیمایش ملی به دست آمد. یافته ها حاکی از آن است که به موازات افزایش تحصیلات جهت یابی کنشگران انسانی در مورد مناسبات خانوادگی، احساس تعلق به جامعه ملی، الگوی مصرف رسانه ای، آگاهی سیاسی، دینداری، طرفداری ازحقوق زنان و محیط زیست و همچنین گرایش به مدارای اجتماعی به طور معناداری تغییر می کند. به این ترتیب می توان گفت افزایش تحصیلات یکی از منابع تفاوت های نگرشی و ارزشی است. در خاتمه، دلالت های فرهنگی- اجتماعی تغییرات تدریجی در نگرش ها و ارزش های کنشگران انسانی که به موازات افزایش تحصیلات رخ خواهد داد، بررسی شده است.