توانمندی های بومگردی در روستاهای تاریخی ایران؛ مطالعه موردی روستای چِشام در استان خراسان رضوی

چکیده

روستای چشام در استان خراسان رضوی و از توابع شهرستان نوپای داورزن در حوزه سبزوار بزرگ، یکی از کهن ترین روستاهای تاریخی ایران است که ضمن برخورداری از روایتهای تاریخی در تایید هویت و جغرافیای فعلی، بافتاری پیوسته، زنده و قابل بازشناسی و بهره وری امروزی از معماری سنتی ایرانی دارد که نمونه هایی از آن به ثبت میراث فرهنگی ایران رسیده و نمونه های دیگری نیازمند معرفی، ثبت، احیاء و بهره وری جامع تر است. این روستا با قرار داشتن در حاشیه کویر مرکزی ایران، دارای جاذبه های طبیعی و با زنده ماندن حیات روستایی تاریخی خود، دارای جنبه های ارزشمندی از مردم شناسی خراسان دیروز است. شناخت و معرفی صحیح و کارشناسانه این توانمندی های منحصر بفرد، افزون بر اینکه می تواند در بسیاری از ماه های سال، گردشگران علاقمند به ایران شناسی، طبیعت گردی و مردم شناسی را جذب نماید و به رونق پایدار اقتصاد محلی و منطقه ای خراسان یاری شایانی نماید، موجب آن خواهد بود تا بخشی مهم از تاریخ فرهنگ و تمدن ایران به در سطحی ملّی و حتی جهانی بازشناسی و معرفی شود. این پژوهش می کوشد تا مهم ترین سرمایه های تاریخی، فرهنگی و طبیعی روستای چشام را در راه این هدف با رویکردی تاریخی، مردم شناسانه، آماری و توصیفی معرفی نماید.