پژوهش های گردشگری و توسعه پایدار

گردشگری روستایی از عوامل مهم توسعه پایدار محسوب میشود. روستای نگارمن از روستاهای خوشمنظر شهرستان شاهرود در استان سمنان است؛ طبیعت زیبا و ساختار پلکانی ساختمانهای روستا که با هندسه زمین آمیخته شده است، از جذابیتهای روستای "نگارمن" است. این مقاله (برای اولین بار) به معرفی خانهای کهن، با معماری اصیل ایرانی، می پردازد؛ با توجه به اینکه اصول معنوی حاکم بر معماری سنّتی ایران، ریشه های عمیقی در فرهنگ و اندیشه های این مرزوبوم دارند، لذا عناصر سنتی معماری در روستا، از پتانسیلهای مهم جذب گردشگر میباشد. در این پژوهش، به روش کتابخانهای به مطالعه مبانی نظری مرتبط با موضوع گردشگری و روستا پرداخته شد و مدارک، مستندات و نقشههای خانه کهن به روش میدانی تهیه و ترسیم شد. یافتهها نشان داد: اصول پنج گانه استاد پیرنیا در فضاهای خانه کهن، با نگاهی اندیشمندانه در نظر گرفته شده است. تناسبات فضایی و وجود مفصلهای معماری نظیر ایوان، تراس و حیاط از مهم ترین ویژگیهای این خانه باارزش است. حفظ و احیاء خانه کهن، همچنین استفاده از فضا شناسی پژوهش در جهت ایجاد اقامتگاه بومگردی از پیشنهاد های پژوهش است.

توسعه گردشگری و رشد اقتصادی ملت ها از این صنعت، موجب برانگیخته شدن انگیزه جوامع برای بهبود شرایط زمانی و مکانی در جهت جذب هرچه بیشتر گردشگران شده است. با توجه به اینکه گردشگری شبانه در همه ابعاد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه از اهمیت بالایی برخوردار است، موفقیت در این امر نیاز به فرآیندهایی از قبیل بوجودآوردن ارزش های محیطی و افزایش جذابیت جاذبه های گردشگری دارد. از پروژه های نورپردازی به عنوان یکی از تاثیرگذارترین عوامل این فرآیندها یاد می شود. بر همین اساس پژوهش حاضر به بررسی تاثیر نورپردازی بر توسعه گردشگری شبانه شهری در منطقه ثامن شهر مشهد پرداخته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی در دسته پژوهش های کاربردی قرار دارد. گردآوری اطلاعات بصورت مطالعات کتابخانه ای و تکمیل پرسش نامه از نمونه آماری بدست آمده از طریق فرمول کوکران برای جامعه نامعلوم، پس از کسب تجربه عینی از فضا انجام شده و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد که نورپردازی تاثیر مثبت و معناداری بر توسعه گردشگری شبانه دارد و پروژه های نورپردازی، علاوه بر یک فعالیت تزیینی یک روش موثر در جذب گردشگران برای گذران اوقات فراغت در شب شناخته شده اند و در جهت جذابیت شبانه، ضمن بهبود کیفیت زندگی و رونق گردشگری شبانه، نقش بسیار مهمی در افزایش زیبایی شهر شب، افزایش زمان فعالیت ها ، افزایش امنیت و رونق این موارد توسعه گردشگری شبانه شهری را به دنبال دارد.

گردشگری به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی جهان توانسته توجه بسیاری از مدیران و پژوهشگران را به خود جلب نماید،. لذا شناسایی عوامل بازاریابی این خدمت و ارائه راهکارهای بهینه به منظور تسهیل جذب گردشگر حائز اهمیت است. با توجه به اینکه پژوهشهای صورت گرفته در این زمینه هرکدام به جنبه ای از عوامل بازاریابی پرداخته است. هدف پژوهش حاضر شناسایی عومل بازاریابی جذب گردشگر از دیدگاه بازاریابی تام مبتنی بر بازاریابی کلنگر میباشد پژوهش حاضر از نظر هدف اکتشافی و از نظر نتیجه کاربردی است. در مرحله اول و روش اجرای آن نیز با توجه به رویکرد کیفی نظریه داده بنیاد43 کد به عنوان عوامل موثر بر جذب گردشگر استخراج و با توجه به قرابت معنای به17 مفهوم تبدیل و در6 مقوله طبقه بندی شده است. دادههای پژوهش از طریق مصاحبه های عمیق گردآوری شدند و تحلیل آن ها بر اساس مراحل داده بنیاد انجام شد. در مرحله دوم پژوهش با استفاده از رویکرد کمی (مدل سازی ساختاری تفسیری) مدل مفهومی عوامل تسهیل کننده بازاریابی جذب گردشگر استخراج شده است و در ماتریس قدرت نفوذ – وابستگی متغیرها آمیخته های ترفیعی تشویقی، بازاریابی رابطه مند، بازاریابی و بازارشناسی و بازاریابی عملیاتی در ناحیه پیوندی قرار گرفتهاند.

رابطه سنتی بین فرودگاه و خطوط هوایی شبیه به ارتباط بین مشتری و عرضه کننده است. در راستای این نوع هم کاری سست و نا مرتبط، نه شرکت هواپیمایی و نه فرودگاه نمی توانند به تنهایی به عملکرد مثبتی دست یابند. برای کسب و حفظ مزیت رقابتی، برخی از فرودگاه ها و خطوط هوایی اقدام به تشکیل ائتلافی استراتژیک نموده اند. این همکاری می تواند به خطوط هوایی در افزایش کیفیت خدمات مسافر و توسعه بهتر شبکه های ارتباطی کمک کند. برای فرودگاه نیز ریسک عملیاتی می تواند تا حد زیادی کاهش یابد، چون این نوع اتحاد معمولا ً بلند مدت است و به فرودگاه اجازه می دهد تا درآمد ثابتی از خطوط هوایی و مسافران آن کسب نماید. از آنجا که شرکت هواپیمایی در مدیریت فرودگاه دخیل است، هزینه های عملیاتی فرودگاه نیز می توانند کاهش یابند.

گردشگری کشاورزی از جمله راهبردهایی است که در چند دهه اخیر برای متنوع ساختن اقتصاد روستایی و توسعه پایدار روستایی مطرح شده است. در این مقاله سعی شده ضمن بررسی پتانسیل های گردشگری کشاورزی در شهرستان سمیرم، عوامل داخلی و خارجی توسعه این نوع از گردشگری شناسایی و معرفی گردد. تحقیق حاضر با هدف شناسایی عوامل داخلی (نقاط قوت و ضعف) و عوامل خارجی (فرصت ها و تهدیدها) و تدوین استراتژی توسعه گردشگری کشاورزی در شهرستان سمیرم انجام گرفته است. بدین منظور از مدل تلفیقی SWOT و فرایند شبکه ای ( ANP) استفاده شده است. مدل شبکه ای ارائه شده در این تحقیق به منظور تجزیه و تحلیل SWOT از چهار سطح، هدف (بهترین استراتژی) در سطح اول، عوامل SWOT و زیرمعیارهای SWOT به ترتیب در سطوح دوم و سوم و آخرین سطح از گزینه های استراتژی تشکیل شده است. جهت وزن های عوامل SWOT براساس روش ANP پرسشنامه ای به صورت مقایسه زوجی با مقیاس 9 تایی طراحی و توسط 10 نفر از کارشناسان گردشگری شهر سمیرم تکمیل گردید. پس از آن داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار Super Decison مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و استراتژی های تدافعی بعنوان بهترین استراتژی ها جهت توسعه گردشگری کشاورزی شهرستان سمیرم تعیین گردید. طبق این دسته از استراتژی ها باید با پرهیز از تهدیدات، نقاط ضعف را کاهش داد.

مقبولیت و مشروعیت برند یک شهر در اذهان گروهها و طبقات مختلف شهروندان، فرصتی است که می تواند در کانون مرکزی استراتژی های کلان شهرها از جمله حکمرانی شهری قرار بگیرد. تحقیق حاضر که در راستای برندسازی گردشگری شهری با تحلیل مدل (SWOT) برای شهرداری منطقه 2 تهران صورت گرفته، براساس پژوهشکاربردی و از زمره پژوهشهای آمیخته بر مبنای داده های کمّی و کیفی است. ابزارگردآوری اطلاعات در پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه است که برای روایی و پایایی آن به ترتیب از ضریب CVR و آزمون کاپای کوهن برای مصاحبه و روایی محتوا و باز آزمون برای پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر سی نفر از خبرگان ساکن در منطقه 2 که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. پژوهش حاضر براساس سه مرحله صورت می پذیرد: مرحله نخست شناسایی هویت بارز شهرداری منطقه 2 برای برندسازی با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی؛ مرحله دوم برندسازی با استفاده از مدل پنج فازی و تحلیل سوات؛ مرحله سوم معرفیهویت، عنوان و نشان برند شهرداری منطقه 2. نتایج پژوهش مشتمل بر ارائه هویت بارز شهرداری منطقه 2 درقالب هویتی طبیعی و تجاری است که مبنای اصلی برند سازی در پژوهش قرار گرفته است.

بافت های قدیم و کهن شهرها به واسطه قدمت و وجود عناصر با ارزش تاریخی، موقعیت مناسب ارتباطی، دارای جایگاه منحصر به فردی در ساختار فضایی و کارکردی شهر می باشد. توسعه سریع شهرنشینی، تاثیرات قابل توجهی بر بافت های کهن و تاریخی بر جای گذاشته است، که این خود تخریب و فرسودگی بافت های مذکور را به همراه دارد. امروزه توجه به بافت های کهن و رفع ناپایداری آن ها به موضوع جدی و محوری تبدیل شده است، به گونه ای که لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره های مختلف زمانی مطرح می کند. رویکرد های مرمت و بهسازی شهری در سیر تکامل و تحول خود از بازسازی، باز زنده سازی، نوسازی وتوسعه مجدد به بازآفرینی و نوزائی شهری تکامل یافته و در این مسیر گذاری را از حوزه توجه صرف به کالبد به عرصه تأکید بر ملاحظات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری تجربه کرده است. بافت تاریخی شهرها که اغلب گنجینه ای از عناصر ارزشمند معماری و شهرسازی را توأمان در خود دارد، سرمایه ای بالقوه و نهفته به منظور جذب گردشگران به حساب می آیند. با جذب گردشگر در مقیاس محلی، ملی و حتی جهانی می توان ضمن تأمین هزینه ای حفاظتی بافت، زمینههای تحرک اقتصادی را برای شهر و شهروندان به وجودآورد.