افزایش بهای تولید و محدودیت منابع، موجب تغییر در ترکیب هزینه ها شد به گونه ای که شرکتها حاضر به تحمیل هزینه بابت فعالیتهای فاقد ارزش نیستند و درصدد حذف آنان و خلق فعالیتهای با ارزش هستند. استفاده از ابزارهای نوین مدیریت هزینه میتواند زمینه خلق ارزش را فراهم نماید؛ مشروط بر آنکه شرکتها خود را با برگ خریدهای اقتضایی داخلی و بیرونی تطبیق دهند. لذا هدف این پژوهش، آزمون الگوی اقتضایی عوامل تأثیرگذار بر فلسفه خلق ارزش و استفاده اثربخش از منابع شرکت است. نتایج پژوهش بر اساس داده های 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 10 ساله (1388-1397) با استفاده از رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری حاکی از آن است که اثر عامل اقتضایی منابع انسانی، محیط اقتصادی، محیط خارجی، استراتژی شرکت، فناّوری، محیط رقابتی، منابع مالی و حمایت مدیران ارشد در استفاده از اطلاعات حسابداران مدیریت برای خلق ارزش و استفاده اثربخش از منابع شرکت، معنادار است و چهار عامل اقتضایی ساختار سازمانی، اندازه شرکت، بخش فرهنگی و بخش حرفهای بر استفاده از گزارشهای حسابداران مدیریت، تأثیر معناداری ندارند. همچنین نتایج ماتریس اهمیت- عملکرد نشان میدهد توجه به برگ خریدهای اقتضایی قدرت رقابت، فناّوریهای نوین ، محیط اقتصادی، نسبت مخارج تحقیق و توسعه، میزان سازگاری با عدم اطمینان محیطی، کارایی شاخص سرمایه انسانی و ساختار حاکمیت شرکتی، رمز دستیابی به خلق ارزش مضاعف در فعالیتها و اثربخشی در استفاده از منابع شرکتها است. همچنین از بین برگ خریدهای اقتضایی فناّوری و منابع انسانی بیشترین اثر رادارند.
