هدف مطالعه حاضر، تبیین تبحرمداری دانش آموزان براساس توانمندی های منش آنان است که با روش همبستگی انجام شد. در این پژوهش، 417 (213 دختر و 204 پسر) دانش آموز پایه نهم با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به سیاهه ارزش ها در عمل از مقیاس توانمندی های نوجوانان پارک و پیترسون، جهت گیری هدف الیوت و مک گرگور، خودکارآمدی شوارتز و جرسلم، ارزش موفقیت پینتریج و همکاران، مسئولیت پذیری نعمتی و شادی لیبومیرسکی و لپر پاسخ دادند. یافته ها نشان دادند مدل مفروض با داده ها برازشی پذیرفتنی دارد و توانمندی های منش، تبیین کننده تبحرمداری است. همچنین اثر غیرمستقیم متغیرهای توانمندی منش، خودکارآمدی، مسئولیت پذیری و ارزش موفقیت بر تبحرمداری معنادار است. در مقایسه مدل مفروض بین دختر و پسر ازنظر شاخص های کای اسکوئر بهنجارشده، شاخص برازش مقایسه ای، شاخص برازش تطبیقی، ریشه میانگین مربعات برآورد تفاوتی وجود نداشت. نتایج پژوهش نشان دادند تبیین تبحرمداری مبتنی بر توانمندی های منش با متغیرهای میانجی خودکارآمدی، مسئولیت پذیری، ارزش موفقیت و شادی تبیین پذیر است و می توان تبحرمداری را در محیط های آموزشی و برای دانش آموزان نوجوان افزایش داد.
