تحلیل شناختی مفهوم استعاری «انتقال» در حرف «حتی» با نگاهی به نقد تأویلات مبتنی بر مفهوم «انتها» در قرآن

چکیده

نوشتار حاضر به بررسی حرف «حتی» در قرآن پرداخته است که یکی از حروف پرکاربرد بوده و از جهت عملکرد به حرف«الی» شباهت دارد؛ بر همین اساس برخی، اکثر موارد کاربرد آن را به معنای «انتها» گرفته و گاه تأویلات نادرست از آیات ارائه کرده اند. اما معنای «انتها» معنای اولیه و پیش نمونه ای این حرف است و همه موارد کاربرد آن محدود به این معنای پیش نمونه ای نیست؛ بلکه با قرار گرفتن در بافت های متفاوت و از طریق استعاری از مفهوم «انتها»، مفاهیم انتزاعی دیگر را کدگذاری کرده است. از جمله این مفاهیم، مفهوم «انتقال» است. نوشتار حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از اصول معناشناسی به تحلیل این حوزه ی معنایی حرف «حتی» پرداخته است. طبق بررسی های انجام گرفته گاهی حرف «حتی» با ایجاد تغییر در طرح واره ی اولیه ی آن، انتقال مسیر پیما از حالت، موقعیت یا مرتبه ای به حالت و مرتبه ای دیگر را نشان می دهد. به عبارت دیگر صرفاً بیان کننده مرحله ی نهایی فعل نیست بلکه رسیدن به انتها و ورود مسیرپیما به مرحله جدید را کدگذاری می کند.