آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۵

چکیده

باتوجه به فراوانی زیستگاه های پیش ازتاریخی شناخته شده طی هفتاد سال گذشته در دشت شمال مرکزی خوزستان، شمار زیستگاه های متعلق به مراحل آغازین استقرار در روستا، بسیار ناچیز است. تاریخچۀ مدارک شناسایی شدۀ مربوط به دورۀ روستانشینی آغازین، گواهی می دهد که تقریباً همگی شواهد مربوط به آن دوره به طور تصادفی به دست آمده است؛ بنابراین، اولین مسئلۀ ما این است که چه عواملی باعث شده است تا یافته های ما عمدتاً تصادفی به دست آیند؟ برای توضیح چنین مسئله ای، فرضیاتی مدنظر قرار گرفته است؛ احتمالاً به دلیل پهنه های زیست محیطی پویا که عمدتاً در دشت شمال مرکزی خوزستان به کار است، فرآیندهای نهشته گذاری باعث ناپیدا بودن زیستگاه های مربوط به این دوره شده است. برای این فرضیه، مقیاس کوچک چنین زیستگاه هایی که عمده مصالح به کار رفته در آن ها چینه و خشت های اولیه بوده نیز مدنظر قرار گرفته است. علاوه بر آن، توان زیست محیطی مساعد و روند رو به رشد زیستگاه های ادوار بعدی به سان پوششی گسترده بر بقایای برجای ماندۀ زیستگاه های اولیه قرار گرفته و آن ها را برای همیشه ناپیدا ساخته است. در آخر این که، حدس قوی می رود که روش های به کار گرفته شده در بررسی های باستان شناسی طی چند دهۀ گذشته نیز ازجمله مشکلاتی است که دانسته های اندک ما را درخصوص زیستگاه های آغازین خوزستان باعث شده است؛ بنابراین، برای توضیح مسئلۀ ایجاد شده و با توجه به فرضیات اشاره شده، ارزیابی ما ابتدا معطوف به پهنه های مرتفع و مناطق سیلابی کهن تر در سطح دشت شده است. منطقه ای حدفاصل رودهای شور و عجیروب در جنوب دزفول که بیشترین شواهد مربوط به روستانشینی آغازین دشت شمال مرکزی خوزستان از آنجا به دست آمده است. ارزیابی برخی شواهد منتشر شده در مجموعه های قدیمی، که کمتر به آن ها اعتنا شده و بازدید میدانی این نوید را به ما داده است که روستا های اولیۀ دشت شمال مرکزی خوزستان بسیار بیش از میزانی است که پیش تر دانسته شده بود. نتایج این ارزیابی نشان داده است که حداقل بیش از 11 زیستگاه در دشت شمال مرکزی خوزستان شواهدی از روستا های اولیه را در خود دارند؛ این درحالی است که پیش تر شش محوطه از این دوره شناسایی شده بود.

تبلیغات